9. Sınıf biyoloji araştırma odevi

YKS TYT
1

Rosalind franklin’in çalınan deneyini, etik kurallara uyulmayan durumları kısaca açıklayın.

2

Rosalind Franklin’in Çalışmaları ve Etik İhlalleri

Rosalind Franklin Kimdir?

Rosalind Franklin, 20. yüzyılın ortalarında yaşamış ve DNA’nın yapısının keşfinde önemli katkılarda bulunmuş bir İngiliz bilim insanıdır. X-ışını kristalografisi adlı bir teknik kullanarak DNA’nın yapısını incelemiştir.

Deneyinin Çalınması:

  1. X-Işını Fotoğrafı - Fotoğraf 51:

    • Franklin’in en önemli katkılarından biri, DNA’nın iki sarmallı yapısını gösteren “Fotoğraf 51” adlı X-ışını fotoğrafıdır. Bu fotoğrafı, meslektaşı Maurice Wilkins’e göstermiştir. Wilkins ise bu görüntüyü, Franklin’in izni olmadan James Watson ve Francis Crick ile paylaşmıştır.

  2. Watson ve Crick’in Çalışması:

    • Watson ve Crick, Franklin’in elde ettiği bulguları kullanarak DNA’nın çift sarmallı yapısını öneren bir modeli geliştirmişlerdir. Ancak, Franklin’in adı bu çalışmada yeterince vurgulanmamıştır.

Etik Kurallara Uyulmayan Durumlar:

  • İzinsiz Bilgi Paylaşımı:

    • Franklin’in çalışmalarından elde edilen bilgilerin onun izni olmadan paylaşılması, bilim etiğine aykırıdır.

  • Yeterli Kredi Verilmemesi:

    • DNA’nın keşfi sonrası verilen Nobel Ödülü, yalnızca Watson, Crick ve Wilkins’e verilmiştir. Franklin, hayatta olmadığı için ödül almasa da, çalışmasının önemi başlangıçta yeterince takdir edilmemiştir.

Özet:

Rosalind Franklin, DNA’nın yapısının çözülmesinde kritik rol oynamıştır, ancak çalışmalarının izinsiz kullanılması ve yeterince takdir edilmemesi etik sorular doğurmuştur. Bugün, bilim dünyasında Franklin’in katkıları önemli bir yere sahiptir ve hak ettiği takdiri görmektedir.

@Eda19

1 Beğeni