Görseldeki çalışmada, cümlelerde yer alan fiilimsi türünü belirleme görevi vardır. Fiilimsiler, fiilden türetilmiş, fiil gibi çekimlenemeyen eylem soylu kelimelerdir. Üç tür fiilimsi bulunmaktadır: İsim fiil, sıfat fiil, zarf fiil.
Örnek cümleler üzerinden fiilimsi türlerini belirleyelim:
-
Gülerek gözlerinin içinde sanki bir ışık parlıyordu.
- Gülerek: Zarf Fiil (fiil kökü “gül” + zarf fiil eki “-erek”)
-
Bayrağın yarıya indirilmiş çok hüzünlüydü.
- İndirilmiş: Sıfat Fiil (fiil kökü “indir” + sıfat fiil eki “-ilmiş”)
-
Sınav yapıldığında çok stresliydi.
- Yapıldığında: Zarf Fiil (fiil kökü “yap” + zarf fiil eki “-dığında”)
-
Ödeme zamanı hiç kimse ortalıkta gözükmedi.
- Ödeme: İsim Fiil (fiil kökü “öde” + isim fiil eki “-me”)
-
Çok yol gidildiğinden ona yolların şahı diyorlar.
- Gidildiğinden: Zarf Fiil (fiil kökü “git” + zarf fiil eki “-diğinden”)
-
Komşularından bir kap yemek gelince çok sevindiler.
- Gelince: Zarf Fiil (fiil kökü “gel” + zarf fiil eki “-ince”)
-
Bana doğru anlayamayan gözlerle bakıyordu.
- Anlayamayan: Sıfat Fiil (fiil kökü “anla” + sıfat fiil eki “-amayan”)
-
Biriktirdiği paralarla bir yetime giyecek aldı.
- Biriktirdiği: Sıfat Fiil (fiil kökü “biriktir” + sıfat fiil eki “-diği”)
-
Söz dinlemek özgürlüğünden bir şey götürmez.
- Dinlemek: İsim Fiil (fiil kökü “dinle” + isim fiil eki “-mek”)
-
Suçlular görüldüğü yerde hemen tutuklandı.
- Görüldüğü: Zarf Fiil (fiil kökü “gör” + zarf fiil eki “-düğü”)
-
Annemin anlayışına herkes hayran oluyor.
- Anlayışına: İsim Fiil (fiil kökü “anla” + isim fiil eki “-yış”)
-
Olanları duydukça şaşkınlığı artıyordu.
- Duydukça: Zarf Fiil (fiil kökü “duy” + zarf fiil eki “-dukça”)
-
Çocukları annesine bırakıp işine gitti.
- Bırakıp: Zarf Fiil (fiil kökü “bırak” + zarf fiil eki “-ıp”)
-
Bu golde çalışılmış bir pozisyona karşı karşıyayız.
- Çalışılmış: Sıfat Fiil (fiil kökü “çalış” + sıfat fiil eki “-ılmış”)
-
Her bitiş yeni bir başlangıcın ilk adımıdır.
- Bitiş: İsim Fiil (fiil kökü “bit” + isim fiil eki “-iş”)
-
Samimiyet karşısındakini tanıdığında ortaya çıkar.
- Tanıdığında: Zarf Fiil (fiil kökü “tanı” + zarf fiil eki “-dığında”)
Fiilimsi türlerini doğru belirlemek, cümlelerin yapısını anlamaya yardımcı olur.