Sorunun Çözümü: Fotosentez Denklemi
Soruda verilen bilgiler ve fotosentez olayıyla ilgili denklem şu şekilde ilişkilendiriliyor:
K, L, M ve N maddeleri:
- K: Canlıların solunumunda kullandığı gazdır (oksijen - O_2).
- L: Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan gazdır (karbondioksit - CO_2).
- M: Molekülü iki tane hidrojen ile bir tane oksijen atomunun bir araya gelmesiyle oluşan maddedir (su - H_2O).
- N: Basit şeker (glikoz - C_6H_{12}O_6) olarak bilinen maddedir.
Fotosentez Olayında Denklemin Mantığı
Fotosentez olayı güneş ışığı yardımıyla su (H_2O) ve karbondioksit (CO_2) kullanılarak, glikoz (C_6H_{12}O_6) ve oksijen (O_2) üretimi şeklinde gerçekleşir.
Kimyasal denklem:
Şıklardan Doğru Cevabın Analizi
Soruda verilen denklemi doğru eşleyen seçenek:
- K = O_2
- L = CO_2
- M = H_2O
- N = C_6H_{12}O_6
Dolayısıyla fotosentez için doğru denklem:
Cevap: B şıkkı
Bu denklem fotosentez olayını doğru bir şekilde temsil eder.
Bu bilgilere göre fotosentez olayına ait denklem aşağıdakilerden hangisindeki gibi gösterilebilir?
Cevap:
Sorunun Analizi ve Tanımlar
Önce verilen tanımları analiz ederek her harfin hangi maddeyi temsil ettiğini bulalım:
- K: Canlıların solunumda kullandığı gaz → Oksijen (O₂)
- L: Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan gaz → Karbondioksit (CO₂)
- M: İki hidrojen ile bir oksijen atomundan oluşan madde → Su (H₂O)
- N: Basit şeker (glikoz) olarak bilinen madde → Glikoz (C₆H₁₂O₆)
Fotosentez Denklemi
Fotosentez olayı genel olarak şöyle ifade edilir:
[
\text{6 CO}_2 + \text{6 H}_2\text{O} \xrightarrow{\text{Güneş ışığı}} \text{C}6\text{H}{12}\text{O}_6 + \text{6 O}_2
]
Yani:
- Karbon dioksit (L) + Su (M) \xrightarrow{Güneş ışığı} Glikoz (N) + Oksijen (K)
Seçenekleri Değerlendirme
- A) M + N \xrightarrow{Güneş ışığı} K + L
- Su + Glikoz → Oksijen + Karbondioksit (Yanlış)
- B) K + M \xrightarrow{Güneş ışığı} L + N
- Oksijen + Su → Karbondioksit + Glikoz (Yanlış)
- C) L + N \xrightarrow{Güneş ışığı} K + M
- Karbondioksit + Glikoz → Oksijen + Su (Yanlış, ters reaksiyon)
- D) L + M \xrightarrow{Güneş ışığı} N + K
- Karbondioksit + Su → Glikoz + Oksijen (Doğru)
Doğru Cevap
D seçeneği doğrudur.
Sebebi: Fotosentezde bitki, karbondioksit (L) ve suyu (M), güneş ışığı yardımıyla glikoza (N) ve oksijene (K) çevirir.
| Harf | Madde | Açıklama |
|---|---|---|
| K | Oksijen (O₂) | Solunumda kullanılır |
| L | Karbondioksit (CO₂) | Fosil yakıt yanınca oluşur |
| M | Su (H₂O) | 2H + 1O atomundan oluşur |
| N | Glikoz (C₆H₁₂O₆) | Basit şeker |
Final:
- Fotosentez: L + M \xrightarrow{Güneş ışığı} N + K
- Doğru seçenek: D
77. soruya göre verilen bilgilere ve şıklara bakıldığında, fotosentez olayının denklemi hangi seçenekte doğru verilmiştir?
İçindekiler
- Sorunun Çözümüne Giriş: Bilgilerin Analizi
- Terimlerin Anlamları ve Kimyasal Sembolleri
- Fotosentez Denkleminin Açıklaması
- Şıkların Analizi ve Doğru Cevap
- Tabloyla Kısa Özet ve Sonuç
- Cevabın Özeti
1. Sorunun Çözümüne Giriş: Bilgilerin Analizi
Sorudaki maddeleri ve tanımlarını tek tek inceleyelim:
- K: Canlıların solunumda kullandığı gaz
→ Oksijen (O_2) - L: Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan gaz
→ Karbondioksit (CO_2) - M: İki hidrojen ve bir oksijen atomundan oluşan madde
→ Su (H_2O) - N: Basit şeker (glikoz)
→ Glikoz (C_6H_{12}O_6)
2. Terimlerin Anlamları ve Kimyasal Sembolleri
| Sembol | Tanım | Kimyasal Gösterimi |
|---|---|---|
| K | Solunumda kullanılan gaz | O_2 |
| L | Fosil yakıt yakımıyla oluşan gaz | CO_2 |
| M | İki H, bir O atomu | H_2O |
| N | Basit şeker (glikoz) | C_6H_{12}O_6 |
3. Fotosentez Denkleminin Açıklaması
Fotosentez Tepkimesi:
Canlılarda fotosentez genel olarak şöyle yazılır:
Yani:
Karbondioksit + Su + Güneş Işığı → Glikoz + Oksijen
Verilen sembollere göre:
- CO_2 \to L
- H_2O \to M
- C_6H_{12}O_6 \to N
- O_2 \to K
Sembollerle Fotosentez Denklemi:
4. Şıkların Analizi ve Doğru Cevap
Şıkları sırasıyla açalım:
A) M + N \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + L
- M: Su (H_2O)
- N: Glikoz (C_6H_{12}O_6)
Başlangıçta glikoz kullanılmış, bu yanlış.
B) K + M \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} L + N
- K: Oksijen (O_2)
- M: Su (H_2O)
Başlangıçta oksijen kullanılmış, bu da yanlış.
C) L + N \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + M
Başlangıçta hem karbondioksit (doğru) hem de glikoz (yanlış) var. Olmaz.
D) L + M \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + N
- L: Karbondioksit (CO_2)
- M: Su (H_2O)
\rightarrow K: Oksijen (O_2), N: Glikoz (C_6H_{12}O_6)
Bu şık, fotosentez denkleminde olduğu gibi, doğru sıralanmış.
5. Şıkların Özeti Tablosu
| Şık | Başlangıç (Girilen) | Sonuç (Çıkan) | Açıklama | Doğru mu? |
|---|---|---|---|---|
| A | M (Su) + N (Glikoz) | K (Oksijen) + L (CO2) | Yanlış, girilenler yanlış | Hayır |
| B | K (Oksijen) + M (Su) | L (CO2) + N (Glikoz) | Yanlış, girilenler yanlış | Hayır |
| C | L (CO2) + N (Glikoz) | K (Oksijen) + M (Su) | Girilenler yanlış | Hayır |
| D | L (CO2) + M (Su) | K (Oksijen) + N (Glikoz) | Doğru, fotosentez şeması bu | Evet |
6. Cevabın Özeti
- Fotosentez denklemi:
CO_2 (L) + H_2O (M) \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} O_2 (K) + C_6H_{12}O_6 (N) - Doğru cevap:
D şıkkıdır.
Çünkü;
L + M \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + N
Kısa Not:
- Karbondioksit ve su + güneş ışığı varlığında → glikoz ve oksijen oluşur.
- Sembolleri yerine yerleştirince, sadece D şıkkı bu durumu doğru verir.
| Fotosentez Denklemi (sembollerle) | Fotosentez Denklemi (kimyasal) |
|---|---|
| L + M \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + N | CO$_2$ + H$_2$O \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} O$_2$ + C$6$H${12}O_6$ |
Sonuç:
Soruda fotosentez denklemine ait doğru gösterim D şıkkıdır:
L + M \xrightarrow{\text{Güneş Işığı}} K + N
Soru:
K, L, M ve N maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir:
• K, canlıların solunumda kullandığı gazdır.
• L, fosil yakıtların yanması sonucu oluşan gazdır.
• M, molekülü iki hidrojen ile bir oksijen atomunun bir araya gelmesiyle oluşan maddedir.
• N, basit şeker (glikoz) olarak bilinen maddedir.
Bu bilgilere göre fotosentez olayına ait denklem aşağıdakilerden hangisindeki gibi gösterilebilir?
Çözüm ve Açıklama:
-
Maddeleri Tanıyalım:
- K: Canlıların solunumda kullandığı gaz → O₂ (oksijen)
- L: Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan gaz → CO₂ (karbondioksit)
- M: İki hidrojen ve bir oksijen atomundan oluşan madde → H₂O (su)
- N: Basit şeker (glikoz) → C₆H₁₂O₆ (glikoz)
-
Fotosentez Denklemi (Genel Formül):
Fotosentez, bitkilerin ışık enerjisini kullanarak karbondioksit ve sudan glikoz ve oksijen üretmesi olayıdır. Genellikle şu şekilde gösterilir:\text{CO}_2 + \text{H}_2\text{O} \xrightarrow[\text{klorofil}]{\text{güneş ışığı}} \text{C}_6\text{H}_{12}\text{O}_6 + \text{O}_2Yani bu tepkimede:
- Reaktantlar (girenler): Karbondioksit (L) ve Su (M)
- Ürünler (çıkanlar): Glikoz (N) ve Oksijen (K)
-
Sorudaki Harflerle Yazılışı:
- CO₂ (karbondioksit) yerine L
- H₂O (su) yerine M
- O₂ (oksijen) yerine K
- C₆H₁₂O₆ (glikoz) yerine N
Buna göre fotosentezin denklem karşılığı:
L + M \ \xrightarrow{\text{güneş ışığı}} \ N + Kşeklindedir.
Dolayısıyla seçenekler içinde “L + M (güneş ışığı) → N + K” ifadesinin yer aldığı şık (çoğunlukla D seçeneği olarak verilir) fotosentez için doğru denklem olacaktır.