6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Cevap:
Eğer ifadeleri tek tek incelersek, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda işverenin sorumlulukları ve hakları açıkça belirtilmiştir. Aşağıda her maddeyi detaylı açıklayacak ve özellikle yanlış olan ifadeyi kanunla destekleyecek şekilde analiz edeceğim.
İçindekiler
- İlgili Kanunun Kısa Tanıtımı
- Temel Kavramlar ve Kanun Maddeleri
- İfadelerin Değerlendirmesi ve Açıklamaları
- Çözümün Tablo ile Gösterimi
- Yasal Dayanak (Kaynaklar)
- Sonuç ve Özet
1. İlgili Kanunun Kısa Tanıtımı
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi amacıyla işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenler. Temel amaç; iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek ve çalışanların sağlığını korumaktır.
2. Temel Kavramlar ve Kanun Maddeleri
- İşverenin Yükümlülükleri: Çalışma ortamını güvenli hâle getirmek, önleyici ve koruyucu tedbirler almak, riskleri ortadan kaldırmak, eğitim-araç-gereç temin etmek.
- Çalışanların Hakları: Sağlıklı ortamda çalışma, riskler hakkında bilgilendirilme, eğitime erişme, iş sağlığı harcamalarının kendisine yüklenmemesi.
- Kazanç ve Harcama İlkesi: İşveren; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yükümlülüklerinden doğan maliyeti, asla çalışanlara yansıtamaz.
3. İfadelerin Değerlendirmesi ve Açıklamaları
Şimdi her ifadeyi madde madde kanuna göre inceleyelim:
1. İşveren, mevcut durumu iyileştirmek için çalışmalar yapar.
Doğru.
Kanunun amacı doğrudan mevcut iş sağlığı ve güvenliği koşullarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesini sağlamaktır. (Madde 4 ve 5)
2. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konusunda yapacağı harcamaları çalışanlarından talep etmelidir.
Yanlış.
Kanunun 4. maddesinin 7. fıkrası çok net bir biçimde;
“İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için yapılması gereken her türlü harcama işveren tarafından karşılanır, bu konuda çalışanlardan herhangi bir ücret talep edilemez.”
Yani işveren bu tür bir maliyeti kesinlikle işçiye yükleyemez.
3. İşveren, sağlık ve güvenlik tedbirlerini değişen şartlara uygun hale getirmelidir.
Doğru.
Kanun, işverene değişen ve ortaya çıkan yeni risklere karşı önlem alma zorunluluğu getirir. (Madde 4/1/d)
4. İşveren, gerekli araç ve gereçleri sağlamalıdır.
Doğru.
İşçinin işini sağlıklı ve güvenli yapabilmesi için gerekli olan tüm kişisel koruyucu donanımlar ve malzemeler işverence sağlanır. (Madde 4/1/e)
5. İşveren, iş sağlığı organizasyonları düzenlemelidir.
Doğru.
İşveren; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmek ve organizasyon yapmak zorundadır. (Madde 6)
4. Çözümün Tablo ile Gösterimi
| İfade |
Doğru/Yanlış |
Kanun Maddesi & Açıklama |
| Mevcut durumu iyileştirmek için çalışmalar yapar |
Doğru |
Madde 4, Geliştirme yükümlülüğü |
| İş sağlığı ve güvenliği harcamalarını çalışanlardan talep etmelidir |
Yanlış |
Madde 4/7, İşveren karşılar, çalışandan talep edilemez |
| Sağlık ve güvenlik tedbirlerini değişen şartlara uygun hale getirmelidir |
Doğru |
Madde 4/1/d, Uyum ve güncelleme zorunluluğu |
| Gerekli araç ve gereçleri sağlamalıdır |
Doğru |
Madde 4/1/e, Araç gereç temini yükümlülüğü |
| İş sağlığı organizasyonları düzenlemelidir |
Doğru |
Madde 6, Organizasyon yükümlülüğü |
5. Yasal Dayanak (Kaynaklar)
6. Sonuç ve Özet
Yanlış olan ifade:
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konusunda yapacağı harcamaları çalışanlarından talep etmelidir.
Çünkü; 6331 sayılı Kanun açıkça, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili tüm maliyetlerin işverence karşılanacağını; bu giderlerin kesinlikle çalışana yüklenemeyeceğini belirtir. İş sağlığı ve güvenliği işverenin asli yükümlülüğüdür, maliyeti de işverence karşılanır.
Kısa Özet Tablo:
| Sıra |
İfade |
Doğru mu? |
| 1 |
Mevcut durumu iyileştirir |
 |
| 2 |
Harcamayı çalışana yükler |
(Yanlış) |
| 3 |
Tedbirleri günceller |
 |
| 4 |
Araç-gereç sağlar |
 |
| 5 |
Organizasyon kurar |
 |
En önemli nokta: İş sağlığı ve güvenliği harcamaları asla çalışana yansıtılamaz.
@mirkan