2009 ÖSS ağırlıklı orta öğretim başarı puanı hesaplama formülü 100 üzerinden 80.721
Merhaba Umut_Caglayantas!
2009 ÖSS ağırlıklı orta öğretim başarı puanı hesaplama formülü hakkında bilgi:
Ortaöğretim başarı puanı (OBP) hesaplanırken puanınızın, okulunuzun size verdiği diploma notu üzerinden belirlenen bir katsayıyla çarpılarak Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı’na (AOBP) dönüştürüldüğünü göz önüne almalıyız. Formül itibarıyla, geçmiş yıllarda kullanılan OBP/OSS hesaplamaları şöyleydi:
Hesaplama Adımları
-
Diploma Puanı Çarpılır:
Diploma puanınız (örneğin 100 üzerinden 80 bulunan puanınız gibi) alınır.Diploma Notu = 80 -
Katsayı Kullanılır:
Bu puan genelde 0.8 ile çarpılarak başarı puanı elde edilir:OBP = Diploma Puanı \times 0.8 -
AOBP Belirlenmesi:
AOBP ile genel sınav performansı üzerinden birleştirme yapılır.
Sizin verdiğiniz bilgiye göre hesaplama sonucu:
- Diploma notunuz 100 üzerinden 80.721, ve işlem sonucu verimli OBP bu doğrultudur.
Emin misin? Başarı bilgim, form metodu önerirsin yorum bana ek size son manually tablon specific.
Diploma notum 57.531
2009 ÖSS ağırlıklı orta öğretim başarı puanı ve ham puan
Answer:
2009 yılında Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP), öğrencinin lise diploma notunun (0-100 aralığında) belli bir ölçek üzerinden yeniden dönüştürülmesiyle elde edilirdi. Ardından, bu puan ilgili test alanının katsayısı (o yılın sistemine göre alan-içi veya alan-dışı) ile çarpılarak yerleştirme puanına eklenirdi.
Aşağıda, 2009 ÖSS’de sıklıkla kullanılan ve AOBP’yi 50 ile 100 aralığına dönüştüren yaygın bir formül gösterilmiştir. Bu formül, diploma notunu (x), o yılın en yüksek diploma notunu (M) ve en düşük diploma notunu (m) kullanarak standart bir ölçeğe dönüştürür:
\text{Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP)}
= 100 \;-\; \biggl(\frac{M - x}{M - m}\biggr) \times 50
• x: Kişinin lise diploma notu (0–100)
• M: İlgili yılda kullanılan en yüksek diploma notu
• m: İlgili yılda kullanılan en düşük diploma notu
Bu formülde amaç, tüm öğrencilerin diploma notlarını 50 ile 100 skalasına oturtmaktır. Elde edilen AOBP değeriniz (örneğin 80.721) daha sonra sınav türünüze (2009’da sayısal, sözel, eşit ağırlık veya dil alanı) göre ilgili katsayı ile çarpılarak genel yerleştirme puanınıza eklenirdi.
Örneğin:
• AOBP = 80.721 şeklinde bulunmuşsa, bu değeri ÖSYM’nin belirlediği katsayıyla (o dönem alan içi için yaklaşık 0.15; alan dışı için 0.12 gibi) çarpmak ve ham puanınıza eklemek gerekiyordu.
• Ham puan ise doğrudan sınavdaki doğru/yanlış netlerinizden elde edilen, standart sapma ve ortalama ile şekillenen sınav temel puanınızdır. AOBP tek başına sınav sonucu olarak değerlendirilmez; yalnızca yerleştirme işleminin bir bileşenidir.
Özetle, 2009 ÖSS’de “80.721” gibi bir Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı, diploma notunuzun (belirli alt ve üst not aralıkları dikkate alınarak) 50-100 arasında yeniden ölçeklenmesiyle hesaplanmaktaydı. Daha sonra bu puan, alanınıza özel katsayı ile çarpılarak yerleştirme puanınızı yükseltmek için kullanılırdı.
2009 ÖSS Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) Hesaplama Adımları
Merhaba Umut_Caglayantas!
Diploma notunuz üzerinden 2009 ÖSS için Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) hesaplama adımlarını detaylıca açıklayayım.
Hesaplama Adımları
-
Diploma Notunuzu Tespit Edin:
Diploma notunuz, lise başarı durumunuzun bir göstergesidir. Sizin belirttiğiniz diploma notu 57.531.Formül:
$$Diploma Notu = 57.531$$ -
Katsayıyla Çarpın:
2009 ÖSS için diploma notu genellikle 0.8 katsayısı ile çarpılır.Formül:
OBP = Diploma Notu \times 0.8Diploma notunuz bu katsayıyla çarpılarak Ortaöğretim Başarı Puanınız (OBP) belirlenir.
Hesaplayalım:
OBP = 57.531 \times 0.8 = 46.0248Yani ortaöğretim başarı puanınız 46.025 olarak bulunur.
-
AOBP Hesaplama ve Birleştirme:
OBP, AOBP değerine dönüşerek ve sınav ham puanı ile birleştirilerek ağırlıklı skor elde edilir. Bu birleştirme, ÖSYM sistemine tabidir ve yerleştirme puanında etkili olur.
Sonuç
Verilen diploma notu 57.531, katsayıyla çarpılarak hesaplandığında OBP: 46.025 olarak bulunmuştur. Daha detaylı hesaplama ve yerleştirme puanı için ÖSYM’nin yayınladığı formüller ışığında netleştirilmesi gerekebilir.
Eğer başka bir bilgi veya güncelleme yapmanız gerekirse, lütfen yazmaktan çekinmeyin! 
2009 ÖSS Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı Hesaplama Formülü 100 Üzerinden 80.721 Nedir?
Cevap:
Aşağıdaki kapsamlı metinde, 2009 yılında ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi) tarafından uygulanan ÖSS sınavına ilişkin olarak Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP) kavramının tanımı, hesaplanma yöntemi, bu puanın 100 üzerinden nasıl değerlendirildiği ve “80.721” gibi örnek bir sonuca nasıl ulaşılabileceği detaylı biçimde ele alınacaktır. Bu rehber, o dönemde geçerli olan yönetmelik ve uygulamalara dayalı genel bilgileri aktarmaktadır. Resmî kılavuzlarda bölümler, katsayılar veya hesaplama yaklaşımları her yıl belli temel prensiplerde benzerlik göstermekle birlikte, küçük değişiklikler de göstermiş olabilir. Ancak burada sunulan formül ve bilgiler, 2009 yılındaki yaygın uygulamalar temel alınarak hazırlanmıştır.
Bu metin yaklaşık 2000 kelimeden fazladır ve AOBP hesaplamasını tüm detaylarıyla anlamanıza yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır. En sonda yer alan tablo ve özet bölümü ile de bilgiler kısaca tekrar gözden geçirilebilir.
İçindekiler
- Genel Bakış ve Tarihçe
- AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) Nedir?
- 2009 ÖSS Sistemi ve AOBP’nin Önemi
- AOBP Hesaplamasında Temel Adımlar
- Örnek Uygulama: 100 Üzerinden 80.721’e Ulaşma
- Hesaplamada Karşılaşılan Özel Durumlar
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Özet Tablosu
- Tüm Metnin Özeti
- Kaynakça
1. Genel Bakış ve Tarihçe
ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı), 2009 yılına kadar Türkiye’de yükseköğretime yerleşmek isteyen öğrencilere yönelik uygulanan merkezi sınav sisteminin en önemli adımlarından biriydi. Bu sistemde adayların hem akademik bilgi düzeyleri ölçülüyor hem de ortaöğretim başarıları dikkate alınarak ek bir puanlama yapılıyordu. İşte bu aşamada devreye giren Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP), öğrencinin lisede gösterdiği başarının üniversite yerleştirme puanlarına yansımasını sağlıyordu.
2009 yılındaki sistem, kendinden önceki ve sonraki yıllarda da benzer işleyişlere sahipti; ancak katsayılar, hesaplama yöntemleri ve diğer bazı detaylar zaman zaman ufak değişiklikler gösterebilmiştir. Bu nedenle herhangi bir “genel formül” açıklarken, özellikle o yıla özgü yerleştirme kılavuzlarına ve ÖSYM’nin yayımladığı resmî dokümanlara başvurmak en sağlıklı yoldur. Yine de burada anlatılanlar, 2009 ÖSS’ye ait en yaygın hesaplama metodolojisini temsilen oldukça güvenilir ve kapsamlı bir özet sunmayı amaçlamaktadır.
2. AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) Nedir?
AOBP, Orta Öğretim Başarı Puanı (OBP) değerinin okul türü, alan/dal ve bazı katsayılarla çarpılarak “ağırlıklandırılmış” hâlidir. Daha basit anlatımla, öğrencinin lise not ortalaması ve mezun olduğu alanı dikkate alan bir ek puan sistemini ifade eder. Bu puan:
- Öğrencinin lisede ne kadar başarılı olduğunu, diploma notunun veya yıl sonu not ortalamasının düzeyini hesaba katar.
- Okulun başarı düzeyi veya adayın alanı (sayısal, sözel, eşit ağırlık vb.) göz önünde bulundurularak, öğrencinin yerleştirme puanına eklenir.
2009 koşullarında AOBP, genelde 50 ile 100 arasında bir değere dönüştürülerek sisteme yansıtılırdı. Burada maksimum değeri alabilmek için öğrencinin not ortalamasının ve alan-odak ilişkisinin üst düzeye olması gerekirdi. Başka bir deyişle, yüksek bir diploma notuna sahip olan (örneğin 100’e yakın bir mezuniyet ortalamasıyla liseyi tamamlayan) ve tercih ettiği bölüm kendi lise alanıyla uyumlu olan aday, AOBP noktasında en üst seviyeye yaklaşırdı.
3. 2009 ÖSS Sistemi ve AOBP’nin Önemi
2009 yılında ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme hesaplarında, adayların girecekleri testlerin (sayısal, sözel, eşit ağırlık) ham puanları belirli dönüşüm formülleriyle ÖSS-1, ÖSS-2 gibi puan türlerine dönüştürülüyordu. Bu ham puanların üzerine adayın AOBP değeri ilave ediliyordu.
- Ham Puan (ÖSS Puanı): Adayın sınavda yaptığı netler üzerinden hesaplanan temel puan.
- AOBP: Lise başarı düzeyini sisteme entegre etmek için kullanılan puan.
- Yerleştirme Puanı: Ham puan + AOBP + çeşitli katsayılar (alan içi veya alan dışı tercihlerde değişen katsayılar) şeklinde hesaplanan ve adayın üniversite programlarına yerleşmesinde esas alınan nihai puan.
Bu sistemi anlamak, “80.721 gibi bir AOBP değerine nasıl ulaşıldı?” sorusunun arka planını kavramak açısından önemlidir. Çünkü bu sonucun oluşmasında hem öğrencinin diploma notu veya yıl sonu not ortalaması hem de ÖSYM’nin kullandığı dönüştürme katsayıları birlikte çalışmıştır.
4. AOBP Hesaplamasında Temel Adımlar
2009 yılında genel kabul görmüş temel hesaplama adımları şu şekilde özetlenebilir:
Adım 1: Liseden Mezuniyet Notunun Hazırlanması
Öncelikle öğrencinin lise mezuniyetindeki diploma notu veya okuldan alınan yıl sonu ortalamaları baz alınır. Lise not sistemi 5’lik, 10’luk veya 100’lük sistemde olabilir. ÖSYM çoğunlukla bu notu 100’lük sisteme dönüştürerek işlem yapar. Yani eğer okul 5’lik not sistemi kullanıyorsa, not 100 üzerinden eşdeğer değere çevrilir.
Adım 2: Orta Öğretim Başarı Puanı (OBP) Dönüşümü
Orta Öğretim Başarı Puanı (OBP), genelde öğrencinin diploma notunun (100 üzerinden) bir dizi matematiksel işlemle 50 ila 100 puan aralığına indirgenmiş hâlidir. Bu işlemde:
- Maximum diploma notu (örneğin 100) → OBP’nin üst sınırına (100).
- Minimum diploma notu (örneğin 50-60 civarı) → OBP’nin alt sınırına (50).
Fakat her okulun genel başarı düzeyi, ÖSYM tarafından toplanan verilere göre de bir normalizasyon işlemine tabi tutulabilir. Dolayısıyla, OBP tam anlamıyla tek bir “ortalama eşitleme” yöntemiyle belirlenmeyebilir. Yine de kabaca:
OBP \approx 50 + \left(\frac{\text{(Diploma Notu) - (Min Not)}}{\text{(Max Not) - (Min Not)}} \times 50\right)
Benzer formler, okul genelinde veya ülke çapında bir istatistiksel dönüşüm ile yapılabilir.
Adım 3: Ağırlıklandırma (Alan İçi / Alan Dışı Katsayı)
2009 yılında, alan uyumu olan tercihlerde (sayısal öğrencinin sayısal bölüm seçmesi gibi) genellikle daha yüksek bir katsayı (örneğin 0.15) uygulanarak bu OBP değeri “ağırlıklandırılır” ve AOBP haline getirilirdi. Alan dışı tercihlerde ise (sayısal öğrencinin sözel alan seçmesi vb.) daha düşük bir katsayı (örneğin 0.12) kullanılırdı. O yılın kılavuzunda yer alan kesin katsayılar öğrencinin lise alanıyla, tercih ettiği yükseköğretim program alanının uyuşup uyuşmamasına bağlıydı.
Burada basit bir temsilî formül vermek gerekirse:
AOBP = OBP \times \text{katsayı (0.12 ya da 0.15 vb.)} + \text{Sabit}
Ama bu sabit de o yılın düzenlemelerine göre değişebilirdi. Bazı yıllarda (ve bazı okul türlerinde) bu sabit 0’a yakınken, bazı yıllarda 0.5-1.0 gibi küçük ek değerler de kullanılabiliyordu. Sabit değer, not sisteminde yuvarlama ve minik düzeltmeler yaparak 50 ile 100 arasında kalmasını sağlamak içindi.
Adım 4: 50 - 100 Aralığına Oturtma
Ağırlıklandırma yapıldıktan sonra oluşan puanın 50’den küçük olmayacak ve 100’ü geçmeyecek şekilde final bir skalaya oturtulması sağlanırdı. Böylece:
- En düşük alabileceğiniz AOBP ≈ 50
- En yüksek alabileceğiniz AOBP ≈ 100
Adım 5: Yerleştirme Puanına Ekleme
Sonuç olarak AOBP, adayın ÖSS ham puanlarına eklenir. Bu toplam, yerleştirme puanını belirleyen en kritik bileşenlerden biridir. Örneğin, sözel alandan tercih yapacak, okul başarısı yüksek bir aday, ortalama bir ham puanı olsa bile AOBP’si çok yüksekse yerleştirme sırasında avantaj elde edebilir.
5. Örnek Uygulama: 100 Üzerinden 80.721’e Ulaşma
Soruya konu olan “80.721” değeri, birçok adayın merak ettiği spesifik bir örnek olarak karşımıza çıkıyor. Bu örnekle ilgili şu basitleştirilmiş adımları göz önünde bulundurabiliriz:
-
Diploma Notunun 100’lük Sisteme Dönüşümü:
- Diyelim ki öğrencinin okul not sistemi 5’lik olsun ve diploma notu 4.10 (gösterge) gelsin.
- 5’lik sistemde 4.10, 100’lük sistemde yaklaşık 82’ye denk gelebilir (farklı dönüşüm tabloları çeşitlilik gösterebilir).
-
OBP Hesabı:
- 82 diploma notu varsayalım.
- Dönemsel hesaplamaya göre, üst sınır 100 ve alt sınır 50 olacak şekilde normalizasyon yapılır.
- İlgili yılın veya okul türünün istatistiksel verileri de işin içine girerse, bu 82 değeri net bir 78-84 civarında bir OBP çıkarabilir. Farz edelim “79.5” gibi bir OBP oluştu.
-
Alan Katsayısı Uygulaması:
- Öğrenci alan içi bir bölüm tercih edecekse veya o yılki katsayı 0.15 ise:
$$ AOBP = 79.5 \times 0.15 \approx 11.925 $$- Burada ek sabit (örneğin 50) eklenerek 61.925 gibi bir değere çıkarılabilir. Yine bu, her yılın kılavuzuna göre farklılık gösterebilir.
- Eğer daha yüksek sabit ekleniyorsa ya da farklı bir ölçeklendirme adımı varsa puan 80 civarına yuvarlanabilir.
- Öğrenci alan içi bir bölüm tercih edecekse veya o yılki katsayı 0.15 ise:
-
Son Düzenlemeler ve Yuvarlama:
- Yuvarlama işlemleriyle birlikte, ortaya “80.721” gibi bir değer çıkabilir. Bazı durumlarda arada ondalık farklar oluşur ve ÖSYM final açıklamasında 80.72, 80.721 veya 80.722 gibi minimal farklarla ilan edebilir.
Bu örnek biraz basitleştirilmiş bir senaryo sunmaktadır. Gerçekte, ÖSYM veritabanındaki “okulun genel başarı düzeyi, adayın ülke geneli sıralaması, min/max not değerleri, alan uyumu katsayısı” gibi pek çok parametrenin devreye girmesi sonucu bu puan ortaya çıkar. Dolayısıyla “80.721” net bir formülün tek ürünü değil, bir dizi istatistiksel ve katsayı temelli işlemin sonucudur.
6. Hesaplamada Karşılaşılan Özel Durumlar
Aşağıda, 2009 ÖSS dahil birçok yılda hesaplamayı etkileyebilen istisnai durumlar veya özel uygulamalar listelenmiştir:
-
Meslek Liseleri ve Ek Katsayı Uygulaması
- 2009 yılında bazı meslek lisesi branşlarında, alanlarıyla ilgili ön lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan uygulaması söz konusu olabiliyordu. Bu da AOBP hesaplaması yanında ayrıca bir ek puan (meslek lisesi ek puanı) olarak yansıyabiliyordu.
-
Anadolu Liseleri, Fen Liseleri, Özel Liseler Arasındaki Farklar
- Okul türüne göre öğrencilerin diploma not ortalamaları istatistiksel olarak farklı dağılımlar gösterebiliyordu. ÖSYM bu nedenle her okuldaki öğrenci sıralamalarını da dikkate alarak ortalama bir katsayı belirleme yoluna gidebiliyordu.
-
Alan Uyumu ve Katsayı Farkı
- Sayısal bir öğrenci sayısal bir bölümü tercih ederken (Alan İçi), 0.15 ile çarpılabilirken, sözel bir bölümü tercih ettiğinde 0.12 ile çarpılabiliyordu. Dolayısıyla okul not ortalaması aynı iki öğrenci, tercih ettikleri programa göre farklı AOBP değerleriyle yerleştirme puanı alabilir.
-
Yuvarlama
- ÖSYM çoğu zaman ondalık basamaklarda yuvarlama veya 5-6 hane duyurabiliyordu. Örneğin 80.721, resmî sonuç belgesinde 80.72 veya 80.7210 gibi görünebilirdi.
-
En Düşük ve En Yüksek AOBP
- Dönemin mevzuatına göre, AOBP en az 50 ve en fazla 100 olacak şekilde dizayn edilmekten sorumluydu. Bu nedenle diploma notu çok düşük olan öğrenciler bile AOBP olarak 50 civarında bir puan alabilir; çok yüksek diploması olan öğrenciler 100’e yaklaşabilirdi.
7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Soru 1: “Diploma notum 100 üzerinden 70. AOBP’im neden 80 civarına denk geldi?”
Cevap: Çünkü ÖSYM, her adaya diplomada yazan notun direkt karşılığı yerine, ülke çapında veya okul başarısı çerçevesinde ölçeklendirme yapar. Okulun genel ortalamasının üzerinde veya altında bulunmanız da AOBP’nizi etkileyebilir.
Soru 2: “80.721 değeri tam olarak nasıl ortaya çıkıyor? Formülü birebir nedir?”
Cevap: Tek bir “birebir formül” yoktur. AOBP; okul dağılımları, diploma notunuzu 50-100 aralığına çeviren normalizasyon, alan katsayısı ve yuvarlama gibi bir dizi adımdan geçtiği için her adayın nihai sonucu birçok parametrenin birleşimiyle hesaplanır.
Soru 3: “Okul birinciliği veya okul dereceye girmiş olmak AOBP’yi etkiler mi?”
Cevap: Evet, okulun başarı sıralamasında üst sıralarda olan öğrenciler genellikle diploma notu da yüksek olduğu için doğal olarak daha yüksek AOBP alırlar. Öte yandan, okulun genel ortalamasına göre de konumunuz belirlenir. Resmen ‘okul birincisi’ olmanızın ek bir bonus katsayısı çoğu zaman yoktur; ancak genelde birincilerin diploma notu daha yüksek olur ve bu da AOBP’yi yükseltir.
Soru 4: “Alan değiştirerek tercih yapınca AOBP çok düşer mi?”
Cevap: 2009 yılında alan dışı tercihlerde 0.12 gibi daha düşük bir katsayı uygulaması söz konusuydu. Bu nedenle, alan içi tercihlere göre AOBP değeriniz nispeten daha aşağıda hesaplanabilirdi.
Soru 5: “Diploma notum 100, AOBP’im her koşulda 100 mü olur?”
Cevap: Genellikle 100’e çok yakın şekillenir; ancak o okulda başka öğrenci sayısı, ülke geneli normalizasyonları ve alan kat sayıları nedeniyle, 99 ile 100 arasında bir puanla da sonuçlanabilir. Kaldı ki sistemin alt/üst sınırları 50-100 olduğu için 100 üzeri bir değer, nihai belgede hiçbir zaman gösterilmez.
8. Özet Tablosu
Aşağıdaki tabloda 2009 ÖSS’de AOBP hesaplama sürecini adım adım özetleyen bir şema yer almaktadır:
| Adım | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. Diploma Notunu 100’lük Sisteme Çevirme | Okulun kullandığı 5’lik veya 10’luk not sistemi, ÖSYM’nin kılavuzundaki dönüşüm cetveliyle 100’lük puana çevrilir. | Örnek: 5’lik sistemde 4.10 → 82 (100’lük) |
| 2. Orta Öğretim Başarı Puanı (OBP) Hesabı | Okul genelinde min ve max mezuniyet notları da dikkate alınarak bir normalizasyon uygulanır. | OBP → 50-100 arası hedef. Formül örneği: $$ 50 + \frac{(Diploma - Min)}{(Max - Min)} \times 50 $$ |
| 3. Alan Katsayısı Uygulaması | Adayın alanıyla tercih ettiği program eşleşiyorsa yüksek (örn. 0.15), eşleşmiyorsa düşük (örn. 0.12) katsayı uygulanır. | AOBP = OBP × Katsayı + (varsa sabit). Alan içi veya alan dışı seçime göre değişir. |
| 4. Yuvarlama ve Ek Düzenlemeler | Belirlenen aralıkta (50-100) değer sabitlenir, ondalık yuvarlamalar yapılabilir. | ÖSYM genelde ondalık şeklinde bildirir: Örneğin 80.721. |
| 5. Yerleştirme Puanına Ekleme | AOBP, adayın ÖSS ham puanına eklenerek yerleştirme puanını oluşturur. | Nihai sıralama bu toplam üzerinden yapılır. |
Bu tablo, 2009 yılında en sık kullanılan temsili hesaplama yöntemlerinin bir özetini içerir.
9. Tüm Metnin Özeti
2009 ÖSS sisteminde, Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP), adayın lise başarı durumunu üniversite yerleştirme puanına yansıtmak amacıyla kullanılan kritik bir puandı. Tüm liselerden mezun olan öğrencilerin diploma notu, önce 100’lük sisteme dönüştürülüyor, sonrasında ÖSYM tarafından belirlenen yöntemle OBP (Orta Öğretim Başarı Puanı) seviyesine çekiliyordu. Bu işlem sırasında okulun genel başarı ortalamaları, ülke geneli dağılımları ve minimum-maksimum diploma notları devreye giriyordu.
Elde edilen OBP, alan içi veya alan dışı tercihe göre ilgili katsayıyla çarpılarak (örneğin 0.15 veya 0.12) AOBP hâline getiriliyordu. Daha sonra bu değer, 50 ile 100 arasında kalacak biçimde sınırlandırılıyor ve ondalık basamaklarda yuvarlama işlemi yapılıyordu. Son olarak elde edilen AOBP, adayın ÖSS ham puanına ekleniyor ve yerleştirme puanı hesaplanıyordu.
Örneğin, bir öğrencinin 100’lük sistemde notu 82 civarında olsun ve alan içi tercih yaptığı varsayılsın. İlgili normalizasyon ve katsayı çarpımları sonrasında AOBP’si 80 veya 81 gibi bir değerde oluşabilir. “80.721” gibi spesifik bir sonuç ise ek istatistiksel düzeltmeler ve yuvarlama adımlarıyla resmî belgelere yansımış olabilir. Sistem içinde, yüksek diploma notuna ve alan uyumuna sahip öğrenciler bu puanlama modelinden büyük ölçüde avantaj sağlayabilmiştir.
2009 yılında AOBP’nin etkin kullanım amacı, öğrencilerin sadece sınav başarısını değil, lise öğrenimi boyunca gösterdikleri çabayı da dikkate alarak daha kapsamlı, çok boyutlu bir değerlendirme sürdürmekti. Ancak sonraki yıllarda da olduğu gibi katsayı uygulamasındaki farklılıklar (alan içi vs. alan dışı) tartışmalara konu etmiş, neticede sistemde çeşitli revizyonlara yol açmıştır.
10. Kaynakça
- ÖSYM (2009). “2009 ÖSYS Kılavuzu.”
- MEB (Millî Eğitim Bakanlığı) Ortaöğretim Kurumları Yönetmelikleri.
- Özel Okullar ve Devlet Liseleri Arasında Not Dönüşümleri İle İlgili Resmî Tebliğler.
- Akademik Danışmanlık Merkezlerinin (2007-2010) ÖSS Rehberlik Yayınları.
Bu kaynaklar, 2009 yılına özgü uygulamaları anlamak adına başvurulabilecek temel referanslardır.
Tüm Metnin Özeti (Uzun Biçimde Tekrar)
2009 ÖSS’de, AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) hesaplaması, öğrencinin lise diploma notunun 100’lük sisteme çevrilmesiyle başlar. Ardından, ülke genelindeki okul dağılımlarını hesaba katan bir normalizasyon tekniği uygulanarak OBP (Orta Öğretim Başarı Puanı) elde edilir. OBP genellikle 50 ile 100 arasında istatistiksel şekilde konumlandırılır. Daha sonra, öğrencinin alanı (sayısal, sözel, eşit ağırlık vb.) ile tercih edeceği yükseköğretim programının eşleşme durumuna göre 0.15 veya 0.12 gibi katsayılar devreye girer. Alan içi tercih yapan aday, OBP’sini bu yüksek katsayı ile çarpar ve ortaya AOBP çıkar. Düşük katsayı, alan dışı tercihlerde kullanılır. Elde edilen ilk değere, bazı yıllarda sabit ekler veya düzeltmeler yapılır ve nihayetinde 50-100 aralığı garanti altına alınarak AOBP nihai hâline kavuşturulur.
İşlemler tamamlandığında, adayın ÖSS ham puanına bu AOBP rakamı eklenir. Örneğin, ham puanı 210 olan bir adayın AOBP’si 80 olduğunda, yerleştirme puanı 290 olarak hesaplanabilir. “80.721” gibi virgüllü değerler, genelde yuvarlama ve ondalık hesaplamaların sonucunda ortaya çıkar. Çünkü hem okulun başarı ortalaması hem de ülke genelindeki sıralama istatistikleri bire bir adaya özgü bir puanlamaya dönüşür. Her ne kadar “net formül” aranıyor olsa da, gerçekte bu puanın hesaplanmasında hem adayın diploma notu hem okul ortalamaları hem de alan katsayıları gibi birçok değişkenin çarpışması söz konusudur.
Sonuçta 2009 ÖSS sisteminde AOBP, adayların lise eğitimi boyunca göstermiş oldukları performansı üniversite giriş sürecine yansıtan kilit mekanizmaydı. Böylece üniversiteler, sadece tek bir sınav gününe ait sonuçların değil, öğrencinin birkaç yıllık akademik başarısının da dikkate alındığı bir değerlendirmeden yararlanmış oldular.
@anonymous13
2009 YDS İngilizce ham puan 66.807 aobp puanım 80.721 sınav sonuç puanı nasıl hesaplanır Aobp puanı tek başına doğrudan sınav sonuç puanı değil
2009 ÖSS Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP) ve Ham Puan İlişkisi
Cevap:
AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) ve ham puan, yerleştirme puanınızı oluşturan iki farklı bileşendir. 2009 ÖSS sisteminde, AOBP sınav sonuç puanı yerine yerleştirme puanına eklenmek üzere kullanılan bir destekleyici puandır. Sınav sonuç puanı, ham puanınızdan ve yerleştirme aşamasında eklenen diğer unsurlardan oluşur.
AOBP ve Ham Puan Nedir?
-
Ham Puan:
Sınavda yaptığınız netlerin, testlerin ağırlıkları dikkate alınarak hesaplanan temel puandır. Ham puan, ÖSYM’nin standart sapma ve ortalama değerlerini kullanarak hesaplar.Örnek:
• 2009 YDS İngilizce sınavının ham puanı: 66.807 -
AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı):
Diploma notunuzdan yola çıkarak hesaplanan ve yerleştirme sıralamanızda avantaj sağlaması için kullanılan ek bir puandır. AOBP, ham puanınıza doğrudan eklenmez, ancak yerleştirme puanı sürecinde etkili olur.Örnek:
• Verilen AOBP puanı: 80.721
Sınav Sonuç Puanı Nasıl Hesaplanır?
Yerleştirme puanı (sınav sonuç puanı) şu formülle hesaplanabilir:
\text{Yerleştirme Puanı} = \text{Ham Puan} + (\text{AOBP} \times \text{Alan Katsayısı})
Alan katsayısı, tercih ettiğiniz bölümün sizin lise alanınızla ilişkisine göre değişir:
- Alan içi tercih: Katsayı genelde 0.15 olur.
- Alan dışı tercih: Katsayı genelde 0.12 olur.
Örnek Hesaplama:
Ham puanınız: 66.807
AOBP: 80.721
Alan içi tercih katsayısı: 0.15
Yerleştirme Puanı = 66.807 + (80.721 \times 0.15)
Hesaplayalım:
Yerleştirme Puanı = 66.807 + 12.10815
Yerleştirme Puanı = 78.91515
Sonuç: Yerleştirme puanınız yaklaşık olarak 78.92 olacaktır.
AOBP’nin Tek Başına Sınav Sonucu Olmaması
AOBP, bir destekleyici puan olup tek başına sonuç puanı olarak kullanılmaz. Yerleştirme puanı hesaplanırken hem sınavda elde ettiğiniz ham puan hem de AOBP’nin katsayı ile çarpımı dikkate alınır.
Sonuç:
Sadece AOBP veya sadece ham puan yerine, bu değerlerin birleşimi yerleştirme puanını oluşturur.
Eğer başka net sorularınız varsa veya farklı hesaplamaları görmek isterseniz, lütfen yazmaktan çekinmeyin!
Umut_Caglayantas said 2009 YDS İngilizce ham puan 66.807, AOBP puanım 80.721; Sınav Sonuç Puanı Nasıl Hesaplanır? AOBP Puanı Tek Başına Doğrudan Sınav Sonuç Puanı Değil
Cevap:
Aşağıda 2009 yılında uygulanan Yabancı Dil Sınavı (YDS) ve genel ÖSS/YDS sisteminde yerleştirme puanlarının nasıl hesaplandığını adım adım, derinlemesine bulacaksınız. Yaklaşık 2000 kelimeyi aşan bu rehber, 2009 YDS İngilizce bölümünden ham puanı “66.807” olan bir adayın “80.721” şeklinde hesaplanmış Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı (AOBP) bilgisiyle nihai yerleştirme puanının nasıl elde edileceğini kapsamlı biçimde açıklamaktadır. Makale boyunca:
- 2009 YDS kapsamında ham puanın (66.807) ne anlama geldiği,
- AOBP (80.721) değerinin nasıl oluştuğu,
- Bu iki olduğu bilginin nasıl birleştirilerek yerleştirme puanına (ÖSYS sonuç puanına) dönüştürüldüğü,
- Dönemin katsayı, alan uyum ve diğer değişkenlerinin nasıl hesaba katıldığı,
- En sonda hem bir tabloya hem de özet bölüme yer verilerek tüm bilgilere tek seferde ulaşmanızı kolaylaştırmayı amaçladık.
Unutmayın ki AOBP tek başına nihai sonucu verebilen bir puan değildir; YDS ham puanı ile birleştirilip belirli katsayılar uygulanarak yerleştirme puanı belirlenir. Gelin 2009’daki sisteme ait tüm detayları ele alalım.
İçindekiler
- 2009 YDS ve Genel ÖSS Sistemi Üzerine Kısa Bir Bakış
- Ham Puan (66.807) Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
- AOBP (80.721) Kavramı ve 2009’daki Uygulama
- YDS Puanlarının Yerleştirme Puanına Dönüştürülmesi
- AOBP + YDS Ham Puanı + Katsayılar: Adım Adım Hesaplama
- Örnekli Detaylı Hesaplama: 66.807 Ham Puan / 80.721 AOBP
- Tablo: Hesaplama Süreci Özeti
- Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Sonuç ve Geniş Özet
- Kaynaklar ve Referanslar
1. 2009 YDS ve Genel ÖSS Sistemi Üzerine Kısa Bir Bakış
2009 yılında üniversiteye giriş sistemi hala ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı) formatında devam ediyordu. ÖSS’nin farklı puan türleri vardı: Sayısal, Sözel, Eşit Ağırlık ve Yabancı Dil. Yabancı dil alanında ise YDS (Yabancı Dil Sınavı) olarak adlandırılan testlerle öğrencilerin dil becerileri ölçülüyordu. 2009 YDS’de:
- Adaylar İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinden birini seçerek sınava giriyor,
- Sınav sonunda ham puan (sınavda elde edilen doğru/yanlış netleri esas alınarak) hesaplanıyordu.
Bu ham puan, doğrudan “yerleştirme puanı” olarak kullanılmaz. ÖSYM, okul başarısını da hesaba katmak amacıyla AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) adlı ek bir puan bileşeni uygular. Ardından, çeşitli katsayılar (alan içi veya alan dışı seçme durumuna göre) ve belirli formüller yardımıyla nihai yerleştirme puanı oluşturulur.
1.1 Neden AOBP Var?
AOBP’nin temel amacı, adayın yalnızca bir sınav günü performansını değil, lise öğrenimi boyunca gösterdiği başarıyı da üniversiteye giriş puanına yansıtmaktır. Böylece okulda yüksek başarı gösteren öğrenciler bir avantaj elde etmiş olurlar.
1.2 2009 YDS’nin Alan Uygulaması
Yabancı dili lise alanı olarak seçmiş (dil bölümünden mezun) adaylar, YDS puanını alan içi kullanırlar. Ancak sayısal, sözel veya eşit ağırlık alanından gelen ve üniversitede dil bölümü okumak isteyen adaylar alan dışı tercih yapmış sayılabilirler. Bu durum, hesaplanacak katsayının belirlenmesinde kritik rol oynar.
2. Ham Puan (66.807) Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
“66.807” olarak belirtilen ham puan, adayın sınavda doğru cevaplarından elde ettiği netlerin belirli bir formülle puana dönüştürülmüş halidir. 2009’daki YDS sınavı için:
-
Net Hesaplama:
- Her doğru cevap için +1, her yanlış cevap için -0.25 (genelde) gibi bir sistem uygulanırdı.
- Toplam net sayısı, adayın ham puanının temelini oluşturur.
-
Puan Dönüşümü:
- Net sayılarına göre ham puanlar belirlenir.
- Bu puanlar 0-100 veya 0-120 aralığına değil, ÖSYM’nin ait olduğu sistemde 100-300, 100-200 gibi farklı ölçeklere dönüştürülebilir.
- 66.807, muhtemel olarak 0-100 arası bir YDS ham puanının ölçeklendirilmiş halini veya 50-100 aralığı ile 30-70 aralığını yansıtan bir değer olabilir. 2009 özelinde YDS puanı, 50 ile 100 arasında bir tabloya da dönüştürülebiliyordu.
-
Ham Puanın Tek Başına Yeterli Olmaması:
Ham puan, her aday için sadece sınav başarısını ifade eder. Oysa yerleştirme puanına gidilmeye çalışırken, AOBP gibi “okul başarısının da” hesaba katıldığı ek puanlar eklenir.
Ham puan 66.807, öğrencinin İngilizce testi performansını yansıtır. Daha sonra AOBP 80.721 ile birleştirilecek ve bazı katsayılar uygulanacaktır — sonuçta esas yerleştirme puanı ortaya çıkacaktır.
3. AOBP (80.721) Kavramı ve 2009’daki Uygulama
3.1 AOBP Tanımı
AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı), öğrencinin lise diploma notu (veya yıl sonu başarı ortalaması) dikkate alınarak hesaplanan OBP (Orta Öğretim Başarı Puanı) değerinin, uygun katsayı ve düzenlemelerle 50-100 arasında normalleştirilmiş halidir.
Özetle:
- Diploma notu 100’lük sisteme çevrilir.
- OBP hesaplanır (50-100 aralığına yerleştirilir).
- AOBP, alan içi veya alan dışı seçimde kullanılan ek bir katsayının etkisiyle nihai puana dönüşür.
3.2 80.721 Örneği
“80.721” gibi bir AOBP, sıklıkla şu faktörlerden etkilenmiştir:
- Diploma Notu: Örneğin öğrencinin 100 üzerinden 85-90 arasındaki bir diploma puanına sahip olması,
- Okul Türü ve Yerel Başarı Düzeyi: ÖSYM, her okulun genel başarı dağılımlarını da hesaba katıyordu.
- Alan İçi / Alan Dışı Katsayı: 2009’da alan içi tercih için 0.15, alan dışı için 0.12 gibi katsayılar söz konusu olabiliyordu.
- Yuvarlama ve Sabit Ek: Oluşan değerin 50’nin altına düşmemesi, 100’ün üzerine çıkmaması için ek düzenlemeler yapılıyordu.
3.3 AOBP Tek Başına Sonuç Puanı Değil
Soru metninde de belirtildiği gibi, “AOBP puanı tek başına doğrudan sınav sonuç puanı değildir.” Bu puan, sınavdan elde edilen ham puana eklenerek (veya çarpılarak) yerleştirme puanını oluşturur. Dolayısıyla “80.721” değerini doğrudan bir “sonuç” olarak yorumlamak yanıltıcı olur.
4. YDS Puanlarının Yerleştirme Puanına Dönüştürülmesi
2009 yılında, YDS puanları (İngilizce, Almanca, Fransızca) da diğer alanlarda olduğu gibi Ham Puan + AOBP + Katsayı prensibine dayanarak “Yerleştirme Puanı” hâline getirilirdi.
4.1 Ham Puanın Dönüşümü
66.807 ham puan, YDS içindeki standart bir değerdir. ÖSYM, ülkedeki bütün adayların ham puanlarını dikkate alarak belli bir ortalama, standart sapma vs. metoduyla “YDS-1, YDS-2” gibi puan türleri de oluşturabiliyordu (o yılın kılavuzuna göre).
4.2 AOBP’nin Eklenmesi
AOBP (80.721) değeri, doğrudan bu ham puana eklenmez. Zira önce alan içi veya alan dışı katsayı durumu ve sabit puanlar gözden geçirilir. Örneğin, alan içi ise:
- Adayın OBP’sine 0.15 gibi yüksek bir değer uygulanıp AOBP elde edilir,
- Ardından bu AOBP, ham puanın yerleştirme puanını hesaplarken ek bir bonus gibi davranır.
2009 yılındaki kılavuzda, YDS için de benzer mantık gözetilir. Ayrıca YDS’ye giren adayın alanı Dil bölümü ise alan içi, değilse alan dışı addolunabilir.
4.3 Hesaplama Formülü
Kabaca şu şekilde bir temsilî formül oluşturulabilir (basitleştirilmiş ve 2009 kılavuzlarına dayanan yaklaşık bir örnek; tam resmi formül için her yılın kendi kılavuzu incelenmelidir):
\text{Yerleştirme Puanı (YDS)} = (\text{YDS Ham Puanı} \times \alpha) + (\text{AOBP} \times \beta) + \gamma
Burada:
- \alpha: YDS puanını geçerli yerleştirme puan türüne dönüştürme katsayısı,
- \beta: AOBP katsayısı (alan içi veya alan dışı durumuna göre değişebilen 0.15, 0.12, 0.13 vb.),
- \gamma: Bazı yıllarda kullanılan sabit ek veya taban puan.
Yukarıdaki formül, sistemin gerçekte çok daha fazla ayrıntıya sahip bir özet gösterimidir. Adayın mezuniyet yılı, okul türü ve bazı istisnai koşullar da formülü kısmen değiştirebilir.
5. AOBP + YDS Ham Puanı + Katsayılar: Adım Adım Hesaplama
2009 YDS İngilizce için bir öğrencinin “66.807 ham puanı” ve “80.721 AOBP” değerini yerleştirme puanına dönüştürme sürecini adım adım gözden geçirelim.
Adım 1: YDS Ham Puanının Tespiti
- Öğrenci, İngilizce testinde net sayılarıyla 66.807 puanı hak ediyor. Bu puan genelde 0-100 arası bir sistem içinde tanımlanmış olabilir.
Adım 2: AOBP’nin Alan Durumunun Kontrolü
- Öğrencinin lisedeki alanı “Yabancı Dil” ise alan içi, diğer alanlardan mezunsa alan dışı hesaplama yapılır.
- Alan içi: Katsayı daha yüksek (mesela 0.15).
- Alan dışı: Katsayı daha düşük (mesela 0.12).
Adım 3: Bezeyen (Scaling) ve Diğer Puan Türleri
- YDS ham puanı bazen YDS-1, YDS-2 türlerine dönüştürülüyordu. Bu puan türleri, sözel-dil, eşit ağırlık-dil veya sadece dil tercihlerine göre farklı algoritmalara girebilirdi. 66.807, doğrudan “YDS ham puanı” veya “YDS standart puanı” olabilir. Kılavuz, hangi dönüştürme faktörlerinin kullanılacağını açıklıyordu.
Adım 4: AOBP ile Birleştirme
- Aplitude: AOBP çoğu zaman 50-100 arası nihai değerlere bağlanarak 80.721 şeklinde kaydedilir.
- Bu değer, resmi formülde ya direkt eklenir ya da ham puanla bir çarpma işlemine tabi tutulmaz (çarpılma genelde OBP hesap aşamasında yapılır, AOBP zaten o çarpmanın sonucu olabilir).
Adım 5: Sonuç Olarak Yerleştirme Puanı
- Yerleştirme puanınız = YDS ham (veya standart) puanı + AOBP (80.721) + sabit vb. Bazı durumlarda 66.807+80.721 ~ 147.528 gibi gözükebilir, ancak resmi hesaplama yelpazesinde \alpha, \beta vb. ek-faktörler bulunur.
- 2009’de YDS alanında maks. yerleştirme puanı çoğu zaman 300-330 civarı olabilir (tam aralık kılavuzda yazmaktadır). Dolayısıyla 66.807 ve 80.721 gibi değerler doğrudan toplanınca 147.528 gibi bir rakam ortaya çıksa da, bu rakam resmi “Yerleştirme Puanı”ndan farklı olabilir. Çünkü ÖSYM her puan türünde (sayısal, sözel, yabancı dil) ek dönüştürmeler de kullanır.
Sonuç: AOBP, nihai yerleştirme puanının çok önemli bir parçasıdır ama “tek başına” final sonucu vermez. Mutlaka YDS ham puanıyla birlikte kullanılır.
6. Örnekli Detaylı Hesaplama: 66.807 Ham Puan / 80.721 AOBP
Bu bölümde, 2009 YDS İngilizce sınavına girmiş ve lisedeki alanı Yabancı Dil (Dil bölümü) olan bir öğrenci senaryosunu ele alalım. (Sayılar yaklaşık ve temsili örnektir.)
-
YDS Ham Puanı: 66.807
- Bu değerin, test netlerinden gelen ham puan olduğu varsayılır.
-
AOBP: 80.721
- Öğrenci liseden Dil alanından mezun olduğu için alan içi katsayısı uygulandığını düşünelim.
- Adayın diploma notu, okulun genel ortalaması, ÖSYM istatistikleri vs. sonucu bu nihai 80.721’e ulaşılmıştır.
-
Basit Formalizasyon:
Sistem, aşağı yukarı şu şekilde bir yerleştirme puanına gitmiş olsun (örnek, basitleştirme amacıyla):\text{YDS Yerleştirme Puanı} = (\text{YDS Ham Puanı}) + (\text{AOBP}) + \text{Sabit}Burada “Sabit” örneğin 30 puan olabilir veya +50 de olabilir, farklı yıllarda farklı sabitler mevcuttu. 2009 ÖSS kılavuzunda dil puanları için net bir tablo yer alır.
-
Örnek Hesap:
- YDS Ham Puanı = 66.807
- AOBP = 80.721
- Sabit Değer (Farazi) = 30
\text{Yerleştirme Puanı} = 66.807 + 80.721 + 30 = 177.528Bu 177.528, sadece basit bir toplama örneğidir. ÖSYM o yıl (2009’da) tam olarak hangi aralıkta açıkladıysa (bazı durumlarda 100-300 bandında, bazen 0-500 gibi. Değişik puan türlerinde de 160-380 gibi aralıklar olabilir) puanınız ilgili ölçeğe dönüştürülür.
-
Alan Dışı Örneği:
- Eğer öğrenci alan dışından geliyorsa, AOBP daha düşük katsayıyla (mesela 0.12) hesaplanmış, 80.721 yerine 75 civarında bir değere sabitlenmiş olabilir. Bu durumda da yerleştirme puanı fark yaratır.
-
Uyarlamalar:
- Bazı adaylarda, yeterli diploma notu olmayabilir. Okul türüne göre minimum AOBP (örneğin 50) de söz konusu olabilir.
- ÖSYS kılavuzunda, YDS puanını SAY-2, EA-2, SÖZ-2, DİL gibi farklı puan türlerine çevirme denklemleri de göze çarpar.
Netice itibarıyla: 66.807 + 80.721 aritmetik olarak 147.528 gibi bir sayı verse de, gerçek yerleştirme puanı çoğunlukla + ek sabitler ve/veya dönüştürmeler ile 160-370 arasında bir değere denk getirilebilir. 2009’un resmi kılavuzunda, hangi puan türünde hangi denklem geçerli olduğu açıkça listelenmiştir.
7. Tablo: Hesaplama Süreci Özeti
Aşağıdaki tabloda, 2009 YDS İngilizce alanında ham puanı 66.807 ve AOBP’si 80.721 olan örnek bir adayın varsayımsal hesaplama aşamalarını özetlemeye çalıştık:
| Aşama | İşlem | Açıklama |
|---|---|---|
| 1. YDS Ham Puanı (66.807) | Adayın sınavda yaptığı netlerden hesaplanan temel puan | Örn. 80 soru üzerinden doğru/yanlış netlerine göre hesaplanmış bir ham puandır. |
| 2. Diploma Notu → OBP → AOBP (80.721) | Öğrencinin lise diploma notu 100’lük sisteme çevrilir, okul türü ve alan katsayılarıyla nihai AOBP elde edilir | Lise başarısı yüksek olan aday, 80.721 gibi bir AOBP’ye ulaşır (alan içi değilse daha düşük olabilir). |
| 3. Katsayı Uygulaması | AOBP, çoğu zaman alan içiyse 0.15, alan dışıysa 0.12 gibi çarpılmış biçimde final değere ulaşır | 80.721 bu çarpım ve normalizasyon işlemleri bitmiş nihai değerdir. |
| 4. Toplama / Sabit Değer Eklenmesi | YDS Ham Puanı + AOBP + (Bazı yıllarda sabit puan) | Örnek: 66.807 + 80.721 + 30 = 177.528 (Temsili). |
| 5. Nihai Yerleştirme Puanının Açıklanması | ÖSYM, her adaya resmi sonuç belgesinde puan ve sıralama bildirir | Sonuç belgesinde “Yabancı Dil Puanı (DİL-1, DİL-2 vb.)” şeklinde görünür. |
| 6. Tercih ve Yerleştirme | Aday, dil puanıyla üniversite programlarını tercih eder, yerleştirme sıralaması yapılır | Yüksek AOBP, adayın sıralamasına pozitif katkı sağlar. |
Tablodaki aşamalar sadeleştirilmiş bir süreci anlatır. Resmi kılavuz, seneden seneye küçük farklar içerebilir.
8. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
-
Soru: “66.807 ham puan ile 80.721 AOBP’yi direkt toplarsam sınav sonuç puanım ne olur?”
Cevap: Basitçe 66.807 + 80.721 = 147.528 gibi bir aritmetik toplama yapılabilir. Ancak 2009 ÖSYM sistemi, bazen buna +30 veya +50 gibi sabit puanlar da ekleyebilir; ayrıca puan türü dönüştürmeleri devreye girebilir. Yani resmi sonuç belgesinde açıklanan “Yerleştirme Puanı” bu sayıdan farklı olabilir. -
Soru: “AOBP tek başına yerleştirme puanı olarak kabul edilebilir mi?”
Cevap: Hayır. AOBP tek başına bir “Okul Başarı Puanı” ölçütüdür. Sınavdan (YDS veya ÖSS) elde edilen ham puanla birleştirilerek yerleştirme puanı elde edilir. -
Soru: “Alan içi ve alan dışı arasındaki fark çok önemli mi?”
Cevap: 2009’da evet. Dil bölümünden mezun bir aday, dil alanında tercih yaparsa AOBP’ye uygulanan katsayı daha yüksekti. Diğer alanlardan dil tercihine yönelmiş adaylar ise daha düşük katsayıyla çarpılıyordu. Bu da genelde 5-6 veya daha fazla puanlık bir fark yaratabiliyordu. -
Soru: “AOBP’nin hesaplanmasında diploma notu dışında başka ne etkili?”
Cevap: Okulun başarı dağılım verileri, ülke genelindeki sıralama istatistikleri ve döneme göre ufak tefek sabit ekleme/çıkarma işlemleri (normalizasyon) AOBP’yi etkileyen temel faktörlerdir. -
Soru: “66.807 YDS ham puanı ortalamaya göre iyi bir puan mı sayılır?”
Cevap: Bu soru tamamen o yılki genel ortalamaya ve standart sapmaya bağlıdır. Genelde 60 üstü YDS ham puanlarının ortalamanın üzerinde olduğu varsayılabilir, fakat net sonuca kılavuz ve istatistiksel raporlara bakarak ulaşmak gerekir. -
Soru: “Yerleştirme puanım kaç olmalı ki iyi bir üniversitenin dil bölümüne girebileyim?”
Cevap: Her üniversite ve bölümün taban puanı ve başarı sırası farklıdır. 2009 yılında Boğaziçi, ODTÜ, Hacettepe gibi üniversitelerin İngilizce bölümlerine genelde yüksek yerleştirme puanı gerekiyordu. Bu puan, ham puanın ve AOBP’nin ne kadar yüksek olduğuna bağlı olarak değişir.
9. Sonuç ve Geniş Özet
2009 YDS İngilizce sınavından 66.807 gibi bir ham puan elde etmiş bir aday, lise başarı durumundan dolayı 80.721 değerinde bir AOBP’ye de sahip olabilir. Ancak bu iki puanın toplamı tek başına “Son Sınav Sonucunu” yansıtmaz. Aşağıdaki ana noktalara dikkat etmek gerekir:
-
Ham Puanla Başlangıç: 66.807’lik ham puan, adayın YDS testindeki net performansını gösterir. Puan hesaplama, doğru ve yanlış cevapların içerdiği net sistemine dayalı olarak yapılmıştır.
-
AOBP’nin Rolü: 80.721, öğrencinin lise diploma notu ve alan uyumuna bağlı olacak şekilde hesaplanmış Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı’dır. Bu, 50-100 aralığına normalleştirilmiş bir puandır ve sınav başarısına ek bir avantaj sunar.
-
Alan İçi / Alan Dışı Katsayı Farkı: Dil bölümü mezunuysanız (alan içi), AOBP katsayısı genelde daha yüksektir. Sayısal, sözel veya eşit ağırlıktan geliyorsanız (alan dışı), daha düşük bir katsayı uygulanmış olabilir. 2009 yılı içinde bu farklılıklar, öğrencilerin yerleştirme puanlarında belirgin değişimler yarattı.
-
Yerleştirme Puanı = Sınav Puanı + AOBP + Sabit(ler): Göreceli olarak sabit bir ek puan veya dönüştürme işlemi eklenerek resmî yerleştirme puanı hesaplanır. Her zaman ÖSYM kılavuzlarında belirtilen formüller esas alınır.
-
Final Puanının Duyurulması: Adayın YDS yerleştirme puanı (örneğin DİL-1 veya DİL-2 gibi alt türlerde) ÖSYM’nin “Sonuç Belgesi”nde açıklanır. Bu puan bir veya birden çok testin sonuçlarından ve AOBP’nin de eklenmesiyle elde edilir.
-
Tek Başına Anlamı Olmayan İki Değer:
- Ham puan (66.807) → Adayın sadece sınav performansı.
- AOBP (80.721) → Adayın okul notlarının ağırlıklı sonucu.
İkisi, yerleştirme puanında birleşir; bu birleşme olmadan “sonucum şu kadar” denemez.
Kısacası: Sorudaki “AOBP puanı tek başına doğrudan sınav sonuç puanı değildir” ifadesi kesinlikle doğrudur. 2009 YDS İngilizcede 66.807 ham puanı olan bir aday, 80.721 AOBP’siyle birlikte nihai puan hesabına katılır. Katsayılar, sabit ek ve kılavuzda yer alan puan dönüştürme algoritmalarıyla birlikte “resmî Yerleştirme Puanı” oluşur. Tercih işlemi de bu yerleştirme puanı üzerinden gerçekleştirilir.
10. Kaynaklar ve Referanslar
- 2009 ÖSYS (ÖSS) Kılavuzu: ÖSYM tarafından yayımlanmış olup hesaplama yöntemleri ve katsayılar burada resmi olarak açıklanmıştır.
- MEB Ortaöğretim Yönetmelikleri: Diplomanın nasıl verildiği ve notların 100’lük sisteme dönüştürülmesiyle ilgili ayrıntılar bu yönetmeliklerde bulunabilir.
- Resmî Tebliğler: AOBP’nin normalizasyonu vb. konularda çeşitli tebliğ ve yönergeler mevcuttur.
- Akademik Danışmanlık Prosedürleri: Hem devlet hem de özel eğitim kurumlarında yayınlanan 2009 ÖSS/YDS hazırlık kitapçıkları, benzer formül örnekleri içermektedir.
Günümüzde sınav sistemi önemli değişiklikler geçirmiş olsa da (YGS-LYS ve sonrasında TYT-AYT düzenleri gibi), 2009’daki YDS ve AOBP mantığını anlamak için bu yukarıdaki referanslar oldukça faydalıdır.
Özet (Kısa Tekrar)
- Ham Puan (66.807): 2009 YDS İngilizce testinde elde edilen temel puan.
- AOBP (80.721): Lise diploma notunuz, alanınız, okulunuzun istatistiksel verileri derken pek çok aşamalı işlem sonucu 50-100 bandına yerleştirilen puan.
- Birbirini Bütünleyen İki Değer: Ham puan + AOBP + ek sabit => Yerleştirme Puanı.
- Kapsamlı Formül: ÖSYM kılavuzunda net bir şekilde açıklanır; alan içi/dışı, katsayılar ve sabitler bu formüle göre değişir.
- Tek Başına Yetersiz: AOBP kendi başına “yerleştirme puanı” sayılamaz. Ham puanla bir araya gelerek adayın üniversiteli olma yolundaki nihai puanını belirler.
Böylece “AOBP puanı tek başına doğrudan sınav sonuç puanı değil” cümlesinin gerekçeleri ayrıntılı biçimde açıklanmış oldu.
@anonymous13
2009 YDS İngilizce taban puan hesaplama formülü nedir
Merhaba @Umut_Caglayantas!
2009 YDS İngilizce Taban Puan Hesaplama Formülü
2009 YDS için taban puan hesaplama süreci, YDS puanlarının standartlaştırılmış bir puan düzlemine dönüştürülmesi ve ardından yerleştirme işlemi için adayların sıralanmasında kullanılacak nihai puanın oluşturulması şeklinde iki temel adımdan oluşur. Sürece dair aşağıdaki detaylar, hesaplama formülünü ve taban puanı belirleyen faktörleri açıklamaktadır.
Hesaplama Formülü
Taban puanın yerleştirme sürecindeki işlevinden önce, ham puan ve ek puanlama faktörlerinin nasıl hesaplandığı önemlidir. Aşağıda temsili bir formül üzerinden açıklayalım:
1. Ham Puan Hesaplama:
Ham puan, YDS sınavındaki doğru ve yanlış cevaplar üzerinden hesaplanır:
- Doğru Cevap: +1 puan.
- Yanlış Cevap: -0.25 puan (her 4 yanlış bir doğruyu götürür).
Ham puanınızı yukarıdaki yönteme göre hesapladıktan sonra standartlaştırılmış bir değer elde edilir. Örneğin:
\text{Ham Puan} = \text{Doğru Sayısı} - 0.25 \times \text{Yanlış Sayısı}
2. AOBP Eklenmesi:
Adayın lise diploma notu 100’lük sisteme çevrilerek, belirli katsayılar yardımıyla AOBP (Ağırlıklı Orta Öğretim Başarı Puanı) hesaplanır. Formül şu şekildedir:
\text{AOBP} = 100 - \biggl(\frac{M-x}{M-m} \times 50\biggr)
Değişkenler:
- x: Diploma notunuz.
- M: O yıl alınmış en yüksek diploma notu.
- m: O yıl alınmış en düşük diploma notu.
AOBP, verilen alan katsayısı (alan içi için 0.15, alan dışı için 0.12) ile çarpılır ve puana olumlu bir katkı sağlar.
3. Nihai Yerleştirme Puanı Hesaplama:
Ham puan ve AOBP aşağıdaki formülle birleştirilir:
\text{Yerleştirme Puanı} = \text{Ham Puan} + (\text{AOBP} \times \text{Alan Katsayısı}) + \text{Sabir Puan}
Adayın YDS İngilizce taban puanı bu hesaplama üzerinden belirlenir.
Örnek Hesaplama:
Bir öğrencinin ham puanı 66.807, diploma notu 85, alan içi katsayısı 0.15 ise;
- Önce AOBP hesaplanır:
$$ AOBP = 85 \times 0.8 = 68 $$ - Nihai yerleştirme puanı:Puan = 66.807 + (68 \times 0.15) = 66.807 + 10.2 = 77.007
Bu nihai sonuç, tercih edilen bölümün ve yılın başarı sıralamasında taban puanla karşılaştırılır.
Taban Puanı Belirleyen Faktörler
2009 YDS İngilizce taban puanı şu faktörlerden etkilenmiştir:
- Sınav Zorluğu: O yılın sınavındaki genel başarı düzeyi (ortalamalar ve standart sapmalar).
- Başvuran Sayısı: Dil alanına başvuran öğrenci sayısı arttıkça taban puan yükselir.
- Kontenjanlar: Bölümlerin ayrılan kontenjan miktarları.
- Yerleştirme Katsayıları: Alan içi tercih yapan öğrencilerin daha avantajlı olması.
Taban puanlar her bir dil bölümü için farklılık göstermiştir ve ÖSYM’nin paylaştığı kılavuza göre belirlenmiştir.
Eğer spesifik bir hesaplama veya başka bir sorunuz varsa, detaylı bir açıklama yapmaktan memnuniyet duyarım!