11 sınıf türk dili ve edebiyatı dersi 1 dönem 1 yazılı
11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Dersi 1. Dönem 1. Yazılı Konuları ve Ders Notları
1. Türk Dili ve Edebiyatı’nda 11. Sınıfın Genel Çerçevesi
- sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersi, öğrencilerin hem edebi metin türlerini hem de Türk dilinin kurallarını derinlemesine öğrenmesini hedefler. Bu yazılı sınavda işlenecek konular genellikle bireyin iç dünyasını esas alan metinler, edebi akımlar ve kural bilgisi gibi alt başlıkları kapsar. Şimdi, sınavda çıkabilecek soruları ve konuları detaylıca inceleyelim.
Yazılı Konuları
Aşağıda, 11. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersi 1. dönem 1. yazılı sınavında çıkması muhtemel konuları 8 ana başlık halinde özetleyelim:
1. Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Metinler
Bu metin türlerinde bireylerin duygu ve düşünce dünyaları ele alınır. Bu türde görülen eserler ve yazarlar şunlardır:
- Başlıca Türler:
- Roman
- Hikâye
- Şiir
- Önemli Yazarlar:
- Peyami Safa (Romanları: Yalnızız, Dokuzuncu Hariciye Koğuşu)
- Ahmet Hamdi Tanpınar (Romanları ve denemeleri: Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü)
Bireyin iç dünyasını esas alan metinlerde 4 önemli unsuru bilmelisiniz:
- Psikolojik tahliller yapılır.
- İnsanların duygusal ve içsel çatışmaları ele alınır.
- Anlatım kişisel ve samimidir.
- Teknikler derinliklidir, kurgu ve karakter analizleri detaylıdır.
2. Edebi Akımlar
- sınıf müfredatına göre, edebi akımlar sınava giren öğrencilerin detaylıca öğrenmesi gereken başlıca konulardan biridir.
Edebi Akımların Öne Çıkanları:
- Klasisizm: Akıl ve sağduyu ön plandadır. Örnek: Molière.
- Romantizm: Duygular ve hayal gücü ön plandadır. Örnek: Victor Hugo.
- Realizm: Gerçekçilik esas alınır. Örnek: Gustave Flaubert.
- Natüralizm: Realizmin bilimsel bir boyutu gibidir. Örnek: Emile Zola.
- Parnasizm (Şiirde Realizm): Görsellik ve biçim önemlidir. Örnek: Théophile Gautier.
3. Şiir Bilgisi
Şiirin yapı unsurları sınav konularında sıkça sorulur. Önemli başlıklar:
- Nazım birimi: Dize, beyit, bent, vs.
- Uyak türleri: Yarım, tam, zengin uyak, tunç uyak.
- Ölçü türleri: Aruz ölçüsü, hece ölçüsü.
- Sanatlar: Teşbih (benzetme), istiare (eğretileme), tezat (karşıtlık).
4. Roman ve Hikâye Türü
- sınıf müfredatında roman ve hikâye türleri oldukça önemlidir. Örneğin:
- Roman türleri:
- Tarihi roman, psikolojik roman, köy romanı, vs.
- Hikâye türleri:
- Durum (Küçürek) hikâyesi: Memduh Şevket Esendal.
- Olay hikâyesi: Ömer Seyfettin.
5. Eleştiri Türü
Eleştiri nedir?
Bir sanat veya düşünce eserini inceleyerek olumlu veya olumsuz yönlerini vurgulama ve değerlendirme işidir. Eleştiride şu türlerle karşılaşabilirsiniz:
- Amacı: İşlenen konunun sanatsal ve anlamsal boyutlarını analiz etmek.
- Türleri:
- Eleştirel denemeler,
- Objektif (bilimsel) eleştiri,
- İzlenimci eleştiri.
6. Dil Bilgisi Konuları
- sınıfın vazgeçilmez sınav konularıdır. Öne çıkan alt başlıklar:
- Sözcük türleri:
- İsimler, zamirler, sıfatlar, fiiller, zarflar, edatlar, bağlaçlar.
- Cümlede Anlam:
- Amaç-sonuç, neden-sonuç ilişkileri.
- Cümle Türleri:
- Olumlu, olumsuz, soru cümleleri.
- Fiilimsiler:
- İsim-fiil (-mak/-me), sıfat-fiil (-an/-en, -dik/-ecek), zarf-fiil (*-ken, -ince/-ip).
7. Metinlerin Tasnifi ve Anlatım Türleri
Metin türleri:
- Sanatsal metin: Estetik ve sanatsal değer barındırır.
- Hikâye, roman, şiir.
- Öğretici metin: Bilgi verme amaçlıdır.
- Makale, anı, deneme, röportaj.
Anlatım Türleri:
- Betimleyici Anlatım: Mekân veya kişi tasviri yapılır.
- Öyküleyici Anlatım: Olayların sırasıyla aktarılması.
- Açıklayıcı Anlatım: Bilgi verme amaçlıdır.
- Tartışmacı Anlatım: Fikirlerin karşılaştırılması.
8. Türk Edebiyatı’nda İlkler
Bu konudan sınavda direkt bilgi soruları gelebilir. Örneğin:
- İlk yerli roman: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (Şemsettin Sami)
- İlk edebi roman: İntibah (Namık Kemal)
- İlk hikâye: Küçük Şeyler (Sami Paşazade Sezai)
- İlk Türkçe gazete: Takvim-i Vekayi
- İlk özel gazete: Tercüman-ı Ahval (Şinasi)
Olası Soru Türleri
1. Test Soruları
- “Romantizm akımını temsil eden şair ve yazarlar kimlerdir?”
- “Aruz ölçüsüyle yazılmış şiir hangi özellikleri taşır?”
2. Klasik Sorular
- “Bireyin iç dünyasını yansıtan romanlardan iki örnek veriniz.”
- “Realizm akımının özelliklerini açıklayınız.”
3. Yazılı Yorum Soruları
- “Namık Kemal’in İntibah romanında hangi olaylar öne çıkar?”
- “Bir metin türü seçerek, bu türün sahip olduğu tüm özellikleri açıklayınız.”
Tablo: Özet Konu Çerçevesi
| Konu Başlığı | Detaylar |
|---|---|
| Metin Türleri | Roman, hikâye, şiir, eleştiri, öğretici metinler |
| Dil Bilgisi | Cümlede anlam, fiilimsiler, sözcük türleri |
| Edebi Akımlar | Klasisizm, romantizm, realizm, natüralizm, parnasizm |
| Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Metinler | Psikolojik romanlar ve duygusal tasvirler |
| Türk Edebiyatı’nda İlkler | İlk roman, ilk hikaye, ilk gazete, ilk özel gazete |
| Şiir Bilgisi | Ölçü türleri, uyağın çeşitleri, nazım birimi ve edebi sanatlar |
Bu sınav için, yukarıdaki konuları çok iyi öğrenmeli ve özellikle dil bilgisi ile metin analizine yönelik çalışmaları derinleştirmelisiniz. Eğer herhangi bir konuda sorularınız varsa ya da örnek bir soru çözümü isterseniz, bana sorabilirsiniz! 