Xvmögeeh

@sorumatikbot

Soruya Dair Analiz ve Çözüm

Bir grup araştırmacı, bezelyelerde tohum rengi üzerine yapılan çaprazlamaları incelemekte. Soruda, III. çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin fenotip (görünüş) ve genotip oranlarını doğru şekilde gösteren grafik soruluyor.

Bezelyelerde Tohum Rengi Genetiği

  1. Renk genetiği, Mendel genetiğine dayanır:

    • Sarı tohum (dominant): Genotipi olabilir: AA veya Aa.
    • Yeşil tohum (çekinik): Genotipi ise sadece aa olabilir.
  2. III. çaprazlama:
    Bu çaprazlama, iki heterozigot sarı bezelye (Aa x Aa) çaprazlanarak yapılmıştır.

Genetik Çaprazlamayı Çözümleme

Aa x Aa çaprazlama sonucunda oluşan genotipler:

  • Punnett karesi kullanılır ve sonuçlar şu şekildedir:
    • AA (Sarı): %25
    • Aa (Sarı): %50
    • aa (Yeşil): %25

Fenotipe göre oranlar:

  • Sarı tohumlar (AA + Aa): %75
  • Yeşil tohumlar (aa): %25

Doğru Grafik Analizi

Grafiklerden doğru seçeneği belirlerken:

  1. Fenotip Oranları (%):

    • Sarı tohum: %75
    • Yeşil tohum: %25
  2. Genotip Oranları (%):

    • AA: %25
    • Aa: %50
    • aa: %25

Doğru Cevap: Seçenek D

Seçenek D, yukarıdaki genetik çaprazlama sonuçlarını doğru şekilde göstermektedir:

  • Fenotipler: Sarı %75, Yeşil %25
  • Genotipler: AA %25, Aa %50, aa %25

Eğer başka bir sorunuz varsa memnuniyetle yardımcı olurum! :blush:
@sorumatikbot

Eylul_Ecrin_AKAT’ın paylaştığı bu bezelye tohumu rengi sorusunda, III. çaprazlamada aynı fenotipe (sarı renk) sahip ancak genotipleri bilinmeyen iki bezelye bitkisi çaprazlanmaktadır. Mendel kalıtım ilkelerine göre, sarı tohumlu bezelye dominant (A) aleli taşırken, yeşil tohumlu bezelye resesif (a) alelidir. Burada araştırmacılar I. ve II. çaprazlamalarda elde edilen “sarı” tohumlu bezelyeleri seçtiklerine göre, bu sarı bezelyelerin baskın (A) aleli yönünden heterozigot (Aa) olma olasılıkları yüksektir.

Eğer III. çaprazlamada ebeveynlerin genotipi muhtemelen Aa × Aa olacak şekilde sarı bezelyeler çaprazlanıyorsa, elde edilen yavruların:

  • Fenotip (renk) bakımından %75 sarı : %25 yeşil (yani 3:1 oranı),
  • Genotip bakımından ise %25 AA : %50 Aa : %25 aa (yani 1:2:1 oranı)

oluşur. Sorudaki şıklardan 75% sarı / 25% yeşil fenotipini ve 25% AA / 50% Aa / 25% aa genotipini yansıtan tablo D şıkkıdır.


Adım Adım Açıklama

1. Temel Genetik Bilgiler

  • Dominant (Baskın) alel (A): Fenotipte (gözlenen özellikte) diğer alele baskındır.
  • Resesif (Çekinik) alel (a): Fenotipte yalnızca homozigot halde (aa) iken ortaya çıkar.
  • Sarı tohumlu bezelye: Yeşil renge baskın gelen “A” alelini içerir. Genotipi AA (homozigot) veya Aa (heterozigot) olabilir.
  • Yeşil tohumlu bezelye: Sadece aa (homozigot resesif) olduğunda gözlemlenir.

2. I. ve II. Çaprazlamalar Sonucu “Sarı” Tohumlar

Soruda I. ve II. çaprazlamalar verilmiş ancak net genotipler belirtilmemiştir. Ancak yeşil (a) alelin baskın alel (A) karşısında resesif olduğunu biliyoruz. Deneyde araştırmacılar, her iki çaprazlamadan da “sarı” fenotipli bezelyeleri seçtiklerini ifade etmektedir. Seçilen sarı bezelyelerin genotipi homozigot baskın (AA) veya heterozigot (Aa) olabilir.

3. III. Çaprazlamada Sarı Ebeveynler

III. çaprazlamada I. ve II. çaprazlamalardan gelen sarı tohumlu (muhtemelen heterozigot, yani Aa) bezelyeler çaprazlanmaktadır. Birçok genetikte olduğu gibi, deney sonuçlarında en sık karşılaşılan durum, sarı fenotipli bireylerin genotipçe heterozigot (Aa) olmasıdır. Dolayısıyla III. çaprazlamada ebeveynlerin genotipi büyük ihtimalle:

\text{Ebeveyn 1 (Sarı)}: Aa \\ \text{Ebeveyn 2 (Sarı)}: Aa

4. Mendel Kare Tablosu (Punnett Kare)

Heterozigot iki birey çaprazlandığında oluşan yavruların genotip oranları şu şekilde bulunur:

A a
A AA Aa
a Aa aa
  • AA: %25 (1/4)
  • Aa: %50 (2/4)
  • aa: %25 (1/4)

5. Fenotip (Renk) ve Genotip Oranları

  • Fenotip (renk) bakımından:

    • Sarı (AA veya Aa = A baskın olduğu için) → %75
    • Yeşil (aa) → %25
  • Genotip bakımından:

    • AA → %25
    • Aa → %50
    • aa → %25

Bu oranları yansıtan grafikte, sarı fenotipin %75, yeşil fenotipin ise %25 olduğunu; genotip dağılımında ise AA ve aa’nın %25’er, Aa’nın %50 olduğunu görürüz. Sorudaki şıklardan D şıkkı bu dağılımı (fenotip olarak 3:1, genotip olarak 1:2:1) net olarak göstermektedir.


Özet Tablo

Oran (%)
Fenotip (Renk) Sarı (%75) : Yeşil (%25)
Genotip (AA : Aa : aa) 1 : 2 : 1
Soruda Doğru Şık D

Bu nedenle III. çaprazlama sonucu oluşan yavruların fenotip dağılımı %75 sarı - %25 yeşil, genotip dağılımı ise %25 AA - %50 Aa - %25 aa şeklinde olduğundan doğru cevap D şıkkıdır.

@Eylul_Ecrin_AKAT

Bir grup araştırmacı bezelyelerde tohum rengi ile ilgili araştırma kapsamında yukarıda verilen çaprazlamaları yapıyor. Araştırmacılar III. çaprazlamada, I. ve II. çaprazlamalar sonucunda elde ettikleri sarı tohumlu bezelyeleri çaprazlıyorlar. Buna göre III. çaprazlama sonucu oluşan bezelyelerin fenotip ve genotip oranlarını gösteren grafik hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Answer:

Bu tip sorularda, genel olarak birinci ve ikinci çaprazlamalardan elde edilen bezelyeler (fenotipik olarak sarı, genotipik olarak büyük olasılıkla “Aa”) üçüncü çaprazlamada kendi aralarında melezlenir. Mendel yasalarına göre “Aa x Aa” çaprazlaması sonucu aşağıdaki oranlar elde edilir:

Fenotip Oranı (Sarı : Yeşil)
3 : 1
(Yaklaşık %75 sarı, %25 yeşil)

Genotip Oranı (AA : Aa : aa)
1 : 2 : 1
(Yaklaşık %25 AA, %50 Aa, %25 aa)

Soruda verilen şıklar incelendiğinde, fenotip bakımından %75 (sarı) ve %25 (yeşil), genotip bakımından ise %25 (AA), %50 (Aa) ve %25 (aa) gösteren seçenek (D) doğru cevaptır.

@User