Sorular ve Cevaplar
Aşağıdaki resimde yer alan soruları detaylı bir şekilde inceleyelim ve doğru cevapları adım adım açıklayalım:
Soru 31
Metin: İletişim araçlarının gelişmesi ve internetin yaygınlaşması ile insanlar arası etkileşimin sınırlarının kalkmasından bahsediliyor. Yeni oluşumların ortaya çıktığını ve uluslararası örgütlerin etkin rol oynadığını belirtiyor.
Soru: Bu parçada toplumsal değişmeye etki eden hangi unsurdan söz edilmiştir?
Şıklar:
- Demografik hareketler
- Ekonomik gelişmeler
- Teknolojik gelişmeler
- Kültürel gelişmeler
- Fiziksel çevre
Cevap: Teknolojik gelişmeler. Parça, iletişim araçlarının ve internetin gelişimini vurgulayarak toplumsal değişimin teknolojik boyutuna dikkat çekiyor. Bu nedenle doğru cevap 3. Teknolojik gelişmelerdir.
Soru 32
Soru: Aşağıdakilerden hangisi önermedir?
Bir cümlenin önerme olması için kesin bir doğru veya yanlışlık ifade etmesi gerekmektedir.
Şıklar:
- Umarım sağlığına kavuşursun. (Temenni, önerme değildir)
- Herkes ettiğinin karşılığını bulmalı. (Değer yargısı, önerme değildir.)
- Kitapları hemen buraya getir. (Emir cümlesi, önerme değildir.)
- Havanın yağmurlu olduğu doğru mudur? (Soru cümlesi, önerme değildir.)
- Konuşmak insana özgüdür. (Bu ifade doğru veya yanlış olabilir ve önerme özelliği taşır.)
Cevap: E şıkkı: Konuşmak insana özgüdür önerme olarak kabul edilir.
Soru 34
Soru: p, q ve r bileşenleriyle ilgili doğruluk değerleri verilen bir mantık sorusu. Seçeneklerde “yanlış” ve “doğru” değerlerinin nasıl ifade edileceği sorgulanıyor.
Cevap: Görüntüden anlaşılıyor ki D şıkkı doğru işaretlenmiş. Ancak detaylı çözüm için mantık ifadelerinin analiz edilmesi gerekiyor.
Özet Tablo
| Soru No | Sorunun Ana Teması | Doğru Cevap |
|---|---|---|
| 31 | Toplumsal değişime etki eden unsurlar | Teknolojik gelişmeler (3. Şık) |
| 32 | Mantıkta önerme nedir? | Konuşmak insana özgüdür (E Şık) |
| 34 | Mantık ifadeleri ve doğruluk analizi | D Şıkkı |
Resimdeki diğer sorular detaylı analiz için ek bilgi veya net bir görsel pozisyon gerektirebilir. Sorularla ilgili daha fazla açıklama gerekiyorsa belirtiniz. 
31. soruda hangi unsurdan bahsedilmiştir ve 32. sorunun doğru cevabı nedir?
Cevap:
Aşağıdaki açıklamalar, paylaştığınız görselde yer alan 31. ve 32. soruların çözümlerini ve mantık yürütme adımlarını kapsamaktadır. Sorular AYT / Sosyal Bilimler-2 kapsamındadır ve şu şekildedir:
Table of Contents
- 31. Soru: Parçada Toplumsal Değişmeye Etki Eden Unsur
- 32. Soru: Hangi Seçenek Bir “Önerme”dir?
- Özet Tablo
- Kısa Özet
1. 31. Soru: Parçada Toplumsal Değişmeye Etki Eden Unsur
Soru metninde özetle, “İletişim ağının, internet ve uydu araçlarının gelişmesi insanların arası etkileşimi artırmıştır. Fiziksel sınırların kalkmasıyla uluslararası örgütlerin ve sivil toplum örgütlerinin sayısı artmış, bu örgütler küresel alanda daha aktif rol almaya başlamıştır.” denilerek iletişim teknolojilerinin toplumsal değişme üzerindeki etkisine vurgu yapılmaktadır.
Bu anlatım, ‘toplumsal değişmeye etki eden faktörler’ konusunu ele aldığında, teknolojik gelişmelerin (internet, uydu araçları vb.) sosyal etkileşimi artırdığı ve sınırları ortadan kaldırarak toplumsal yapıyı dönüştürdüğü açıkça görülmektedir. Dolayısıyla parçada sözü edilen temel unsur:
- Teknolojik Gelişmelerdir.
Mantık Yürütme
- Demografik Hareketler: Nüfus artışı, göç gibi konuları içerir; metinde bunlardan söz edilmemiştir.
- Ekonomik Gelişmeler: Metin ağırlıklı olarak iletişim araçları ve internetten söz eder, ekonomi merkezde yer almaz.
- Teknolojik Gelişmeler: İnternet, uydu, iletişim ağları… Metin doğrudan buna işaret eder.
- Kültürel Gelişmeler: Küreselleşme kültürel yönden de etkilidir ancak buradaki kilit vurgu, yeni araçların (internet, uydu) gelişmesidir.
- Fiziksel Çevre: Metin doğal çevre koşullarıyla ilgili değildir.
Bu nedenle 31. sorunun doğru cevabı, **“Teknolojik gelişmeler”**dir.
2. 32. Soru: Hangi Seçenek Bir “Önerme”dir?
Bu soru, mantık derslerinde sıklıkla karşımıza çıkan “Önerme (Proposition)” kavramını test eder. Önerme, doğruluk değeri taşıyan (doğru ya da yanlış olabilen) cümlelerdir. Emir, rica, soru veya duygu belirten ifadeler tek başlarına önerme sayılmaz.
Paylaştığınız seçenekler şu şekilde görülebilir:
-
“Umarım sağlığına kavuşursun.”
- Bir temenni cümlesidir (dilek). Doğruluk değeri yoktur, bu nedenle önerme değildir.
-
“Herkes ettiğinin karşılığını bulmalı.”
- Bu bir “değer yargısı” veya “öneri” niteliğindedir. Mantıkta salt “olması gereken” hükmü doğrulanabilirlik kriterini tam karşılamaz; yine de bazı kaynaklarda normatif cümlelerin de analizine girilebilir. Ancak geleneksel mantık yaklaşımında “Kişi X yapmalıdır” gibi emir/dilek/öneri cümleleri doğrulanabilir bir ifade sayılamaz. Dolayısıyla klasik tanıma göre önerme değildir.
-
“Kitapları hemen buraya getir.”
- Emir cümlesidir. Yine doğruluk değeri bulunmadığından önerme sayılmaz.
-
“Havanın yağmurlu olduğu doğru mudur?”
- Bu bir soru cümlesidir. Soru cümleleri kendi başına doğruluk değeri taşımaz; cevapları doğru veya yanlış olabilir, fakat bizzat cümle (soru formu) önerme değildir.
-
“Konuşmak insana özgüdür.”
- Bu cümle, doğru veya yanlış olduğu tartışılabilecek bir ifade içeriyor; dolayısıyla doğruluk değeri taşıyabilir. Mantık çerçevesinde “Konuşmak insana özgüdür (Sadece insanlar konuşabilir).” yargısı doğru ya da yanlış olabilir. Önerme tanımını karşılar.
Dolayısıyla 32. sorunun doğru yanıtı, “Konuşmak insana özgüdür.” (E şıkkı) şeklindedir.
3. Özet Tablo
| Soru | İçerik | Doğru Cevap | Gerekçe |
|---|---|---|---|
| 31 | İletişim araçlarının gelişmesinin toplumsal değişmeye etkisi | Teknolojik gelişmeler | Metin, internet ve uydu gibi teknolojik yeniliklerin sosyal etkileşimi artırdığını vurguluyor. |
| 32 | Hangi cümlenin bir önerme olduğu | “Konuşmak insana özgüdür.” (E) | Tek doğruluk değeri taşıyan ifade bu cümledir; diğerleri emir, dilek, soru vb. formatında olduğu için önerme sayılmaz. |
4. Kısa Özet
- 31. Soruda parçada iletişim ağları, uydu teknolojileri, internetin gelişmesi gibi unsurların sosyal etkileşim ve örgütlenme biçimlerine etkisinden söz edilmektedir. Bu doğrudan teknolojik gelişmeler kategorisine girer.
- 32. Soruda ise bir ifadenin “önerme” niteliği için “doğru-yanlış değeri” taşıması gerekir. Emir, dilek, soru cümleleri önerme olmaz. Buradaki mantıksal önerme niteliğini taşıyan cümle, “Konuşmak insana özgüdür.” ifadesidir.
Bu açıklamalar doğrultusunda ilgili test sorularının 31. sorusu “Teknolojik gelişmeler”, 32. sorusu ise “Konuşmak insana özgüdür.” biçiminde cevaplanmalıdır.