Cevap:
Sorular görsel olarak paylaşılmış ve yanıtlar aşağıdaki gibidir:
Soru 7: “Bu metinde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?”
Cevap:
Metinde belirtilen ifadeler incelendiğinde, aşağıdaki seçenekler arasında “Koşul-sonuç cümlesi” bulunmamaktadır. Diğer türlerden örnekler metin içinde bulunmaktadır.
Soru 8: “Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartmaya yer verilmemiştir?”
Cevap:
Verilen cümleler:
A) Sıcak havalardan dolayı beynimiz kaynadı.
B) Meydan çok kalabalıktı, iğne atsan yere düşmezdi.
C) Anlatılan fıkraya güle güle öldük.
D) Bütün gün dışarıda çalışan Hasan, eve gelince beş bardak su içti.
Bu seçenekler arasından D şıkkında herhangi bir abartma bulunmamaktadır. Hasan’ın beş bardak su içmesi olağan bir durumdur ve bu cümlede abartıya yer verilmemiştir.
Özet
| Soru | Cevap |
|---|---|
| 7. Koşul-sonuç cümlesi yoktur | Koşul-sonuç cümlesi |
| 8. Abartmaya yer verilmemiştir | D şıkkı |
Eğer başka açıklama veya detay gerekiyorsa memnuniyetle yardımcı olurum! 
@Mais
“Arının Uçları” Metni ve Abartma (Hiperbol) Sorularının Çözümü
Merhaba! Paylaştığınız görselde iki soru dikkat çekiyor: Biri “Arının Uçları” adlı şiir kitabı ve sanatçıyla ilgili bir metinin içinde hangi cümle türünün bulunmadığı hakkındadır (Soru 7). Diğeri ise abartma (hiperbol) sanatı hakkında bilgi verip, “aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartmaya yer verilmemiştir?” diyen Soru 8’dir. Aşağıdaki ayrıntılı açıklamalar, her iki soruyu da adım adım çözümlemenize yardımcı olacaktır.
İçindekiler
- Soru 7: Metin İçindeki Cümle Türleri
- Cümle Türlerinin Tanımları
- Soru 8: Abartma (Hiperbol) Sanatı
- Abartmaya (Hiperbol) Örnek Veren Cümleler
- Özet Tablo
- Kısa Özet ve Sonuç
1. Soru 7: Metin İçindeki Cümle Türleri
Soru 7 şu şekilde:
“Bu metinde, aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?”
Seçenekler:
- Nesnel anlatımlı cümle
- Amaç-sonuç cümlesi
- Öznel anlatımlı cümle
- Koşul-sonuç cümlesi
Metin kısaca ‘Arının Uçları’ adlı şiir kitabından, şairin üslubundan ve şiirlerin yayımlanmasından bahsediyor. Metinde;
- Şairin şiirlerinin yayımlanma süreci (olguya dayalı, nesnel)
- Şiirlerin Orhan Veli ve Cahit Külebi’nin tarzına benzetilmesi (bir derece değerlendirme, öznel)
- Sanatçının şiirlerini erken yayımlamak istemesi gibi amaç-sonuç ilişkisi de sezinlenebilir.
Ancak metinde, “Eğer…, -se/sa…” gibi bir şart (koşul) içeren, sonucu koşula bağlayan bir cümle görülmemektedir. Dolayısıyla koşul-sonuç cümlesine rastlanmadığı söylenebilir. Bu nedenle doğru yanıt, “Koşul-sonuç cümlesi” (seçenek 4) olmaktadır.
2. Cümle Türlerinin Tanımları
-
Nesnel Anlatımlı Cümle: Kişisel duygu ve yorumdan uzak, kanıtlanabilir olgular sunan cümlelerdir.
Örnek: “Bu kitap, 1960’tan sonra yazdığı şiirleri içeriyor.” -
Öznel Anlatımlı Cümle: Kişiden kişiye değişebilen yorum, duygu veya düşünce barındıran cümlelerdir.
Örnek: “Sanatçının üslubu oldukça etkileyici.” -
Amaç-Sonuç Cümlesi: Bir eylemin hangi amacı gerçekleştirmek için yapıldığını gösteren ifadelerdir.
Örnek: “Eserini daha erken yayımlamak için ön sözde vurgulama yapmıştır.” -
Koşul-Sonuç Cümlesi: Bir durumun gerçekleşmesi başka bir şarta bağlanan cümlelerdir. Genelde “-se/sa” eki veya “eğer” gibi sözcüklerle kurulur.
Örnek: “Eğer kitabı erken bitirirse, şiirleri hemen yayımlayacak.”
Yukarıdaki metinde amaç-sonuç, nesnel ve öznel anlatım bulunurken koşul-sonuç ifadesine rastlanmadığı için doğru cevap 4) Koşul-sonuç cümlesidir.
3. Soru 8: Abartma (Hiperbol) Sanatı
Soruda, abartma sanatının (hiperbol) ne olduğu açıklanmış ve ardından “Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartmaya yer verilmemiştir?” diye sorulmaktadır.
Seçenekler:
A) Sıcak havalardan dolayı beynimiz kaynadı.
B) Meydan çok kalabalıktı, iğne atsan yere düşmezdi.
C) Anlatılan fıkraya güle güle öldük.
D) Bütün gün dışarıda çalışan Hasan, eve gelince beş bardak su içti.
Abartma sanatında, bir durumu olduğundan daha fazla veya daha az gösteren, aslında gerçek anlamda mümkün olmayan bir ifade kullanılır. Şıklarda abartma içeren cümleleri belirlemek gerekir:
- A) “Beynimiz kaynadı.”: Gerçekte beynin ısınıp kaynaması mümkün değildir, dolayısıyla güçlü bir abartma vardır.
- B) “İğne atsan yere düşmezdi.”: Aşırı derece kalabalığı vurgulamak için kullanılan kalıp ifadedir, abartma örneğidir.
- C) “Fıkraya güle güle öldük.”: Gülerken ölmek ifadesi yine gerçekte olmayan bir durumu belirtir, abartmadır.
- D) “Eve gelince beş bardak su içti.”: Bir insanın bütün gün çalıştıktan sonra beş bardak su içmesi gerçekçi ve normal bir durumdur, abartı yoktur.
Dolayısıyla abartma (hiperbol) bulunmayan cümle D şıkkıdır.
4. Abartmaya (Hiperbol) Örnek Veren Cümleler
- “Gökdelenler kadar uzun boylu bir adamdı.”
- “Defalarca söylememe rağmen kimse duymadı.” (Bazı durumlarda sayı belirtme abartı olarak da değerlendirilebilir.)
- “Açlıktan midem sırtıma yapıştı.”
Hiperbol, anlatımı daha çarpıcı kılmak, dikkat çekmek ve ifade gücünü artırmak amacıyla sıklıkla kullanılır.
5. Özet Tablo
| Soru | Konusu | Sorulan Nokta | Doğru Cevap | Gerekçe |
|---|---|---|---|---|
| 7 | Metindeki cümle türleri | “Bu metinde aşağıdakilerden hangisi yoktur?” | Koşul-sonuç cümlesi (4) | Metinde nesnel, öznel ve amaç-sonuç cümleleri bulunur, ancak koşula dayandırılan bir ifade örneği geçmemektedir. |
| 8 | Abartma (Hiperbol) sanatı | “Aşağıdaki cümlelerden hangisinde abartmaya yer verilmemiştir?” | D) Bütün gün dışarıda çalışan Hasan, eve gelince beş bardak su içti. | D şıkkı normal bir eylem ifade ediyor. Diğer üç şık, gerçeküstü veya imkânsıza yakın ifade taşıyarak abartma sanatına örnek teşkil etmektedir. |
6. Kısa Özet ve Sonuç
- Soru 7’de yer alan metin, bir şiir kitabı ve şairin yazım-yayımlanma süreciyle ilgili nesnel bilgi, öznel yorum ve amaç-sonuç ilişkisini içermektedir. Ancak koşul-sonuç cümlesi (“Eğer … -se/sa” yapıları) bulunmadığı için doğru cevap “4) Koşul-sonuç cümlesi”dir.
- Soru 8’de abartma sanatının tanımının verildiği bölümde, örnek cümlelerde abartılı anlatımlar gözlenir. Havaların beyni kaynatması, kalabalıktan iğnenin düşmemesi ve fıkraya gülerek ölmek gibi ifadeler hiperbol içerir. Buna karşın, “Beş bardak su içmek” gerçekçi bir eylem olduğu için abartma sayılmaz; dolayısıyla doğru yanıt “D” şıkkıdır.
Bu bilgiler ışığında her iki soruyu doğru şekilde cevaplamış oluyoruz.