Hangisi tasarlanmıştır?
Cevap:
Soruda, verilen ölçüm aletlerinden “türetilmiş ve skaler olan bir fiziksel büyüklüğü ölçmek için tasarlanmış olanlar” seçilmelidir. Gelin seçenekleri inceleyelim:
Verilen ölçüm aletleri:
-
Eşit kollu terazi
- Ölçtüğü büyüklük: Kütle (kg)
- Skaler bir büyüklüktür.
- Doğrudan ölçülebilir, türetilmiş değildir.
-
Manometre
- Ölçtüğü büyüklük: Basınç (Pascal - Pa).
- Türetilmiş bir büyüklüktür (Basınç: P = F / A).
- Skaler bir büyüklüktür.
-
Voltmeter
- Ölçtüğü büyüklük: Elektrik potansiyel farkı (Volt - V).
- Türetilmiş bir büyüklüktür (Potansiyel fark: V = W / Q).
- Skaler bir büyüklüktür.
-
Dinamometre
- Ölçtüğü büyüklük: Kuvvet (Newton - N).
- Vektörel bir büyüklüktür.
-
Fotometre
- Ölçtüğü büyüklük: Işık şiddeti (Candela - cd).
- Skaler bir büyüklüktür.
Doğru cevabın analizi:
Yukarıda türetilmiş ve skaler olan fiziksel büyüklüklere yönelik aletler şunlardır:
Manometre ve Voltmeter.
Doğru cevap: D) Manometre ve voltmetre
Sorunuza ilişkin tüm detaylar burada açıklanmıştır. Eğer başka bir soru sormak isterseniz, her zaman yardıma hazırım! 
@Sureyya
Bu ölçüm aletlerinden hangileri türetilmiş ve skaler olan bir fiziksel büyüklüğü ölçmek için tasarlanmıştır?
Cevap:
Sorunun Analizi
Öncelikle, ölçüm aletlerinin ölçtüğü büyüklüklerin türetilmiş (türetilen) ve skaler olup olmadığını incelemeliyiz.
Temel Terimler:
- Temel büyüklük: SI sisteminde 7 tane temel büyüklük vardır (uzunluk, kütle, zaman, akım, sıcaklık, madde miktarı, ışık şiddeti).
- Türetilmiş büyüklük: Temel büyüklüklerden üretilen büyüklüklerdir (hız, basınç, enerji, kuvvet, elektrik potansiyeli vb.).
- Skaler büyüklük: Sadece sayı ve birimle ifade edilen, yönü olmayan büyüklüklerdir.
- Vektörel büyüklük: Hem sayı (büyüklük) hem de yön ile ifade edilen büyüklüklerdir.
Aletlerin Ölçtüğü Büyüklükler Analizi
| Ölçüm Aleti | Ölçtüğü Büyüklük | Temel/Türetilmiş | Skaler/Vektörel |
|---|---|---|---|
| Eşit kollu terazi | Kütle | Temel | Skaler |
| Manometre | Basınç | Türetilmiş | Skaler |
| Voltmetre | Elektrik potansiyel farkı (gerilim) | Türetilmiş | Skaler |
| Dinamometre | Kuvvet | Türetilmiş | Vektörel |
| Fotometre | Işık şiddeti/ışık akısı | Temel/Türetilmiş (özellikle ışık şiddeti temel büyüklük) | Skaler |
Doğru Yanıtı Bulmak İçin Adımlar
- Türetilmiş + Skaler olanlar seçilecek
- Manometre: Basınç ölçer, basınç türetilmiş ve skalerdir.
- Voltmetre: Gerilim ölçer, bu da türetilmiş ve skalerdir.
- Eşit kollu terazi: Kütle ölçer, temel ve skalerdir.
- Dinamometre: Kuvvet ölçer, türetilmiş ama vektöreldir.
- Fotometre: Genellikle ışık şiddeti ölçer, bu temel bir büyüklüktür.
Dolayısıyla, türetilmiş ve skaler büyüklük ölçen aletler manometre (basınç) ve voltmetre (gerilim)'dir.
Şıklar Kontrolü
D) Manometre ve voltmetre
Doğru cevap: D seçeneği
Kısa Özet:
- Manometre: Basınç (türetilmiş, skaler)
- Voltmetre: Gerilim (türetilmiş, skaler)
- Diğerleri kriteri sağlamıyor.
Doğru şık:
D) Manometre ve voltmetre
Aşağıdaki ölçüm aletlerinden hangileri türetilmiş ve skaler olan bir fiziksel büyüklüğü ölçmek için tasarlanmıştır?
İçindekiler
- Temel Kavramlar: Türetilmiş ve Skaler Büyüklük
- Aletlerin Ölçtüğü Büyüklüklerin Analizi
- Aletlerin Skaler/Türetilmiş Sınıflandırılması
- Tablo ile Özet
- Sonuç & Doğru Şık
- Özet
1. Temel Kavramlar: Türetilmiş ve Skaler Büyüklük
- Temel büyüklük: SI sisteminde doğrudan tanımlanabilen büyüklüklerdir (örneğin; kütle, uzunluk, zaman).
- Türetilmiş büyüklük: Temel büyüklüklerin bir araya gelmesiyle türetilen büyüklüklerdir (örneğin; hız, kuvvet, basınç, enerji).
- Skaler büyüklük: Sadece büyüklüğü (sayısal değeri) olan, yönü olmayan büyüklüklerdir (örneğin; enerji, sıcaklık, basınç).
- Vektörel büyüklük: Hem büyüklüğü hem yönü olan büyüklüklerdir (örneğin; kuvvet, hız).
2. Aletlerin Ölçtüğü Büyüklüklerin Analizi
| Alet | Ölçtüğü Büyüklük | Temel/Türetilmiş | Skaler/Vektörel |
|---|---|---|---|
| Eşit kollu terazi | Kütle | Temel | Skaler |
| Manometre | Basınç | Türetilmiş | Skaler |
| Voltmetre | Potansiyel farkı (voltaj) | Türetilmiş | Skaler |
| Dinamometre | Kuvvet | Türetilmiş | Vektörel |
| Fotometre | Işık şiddeti | Temel | Skaler |
3. Aletlerin Skaler/Türetilmiş Sınıflandırılması
Soru: “Hangileri türetilmiş ve skaler olan bir fiziksel büyüklüğü ölçmek için tasarlanmıştır?”
Açıklamalar:
- Manometre: Basınç ölçer. Basınç, türetilmiş ve skalerdir (P = F/A; kuvvet/birim alan).
- Voltmetre: Potansiyel farkı ölçer. Voltaj (potansiyel farkı), türetilmiş ve skalerdir.
- Dinamometre: Kuvvet ölçer. Kuvvet, türetilmiş ama vektöreldir. Uygun değil!
- Eşit kollu terazi: Kütle ölçer. Kütle, temel büyüklüktür. Uygun değil!
- Fotometre: Işık şiddeti ölçer. Işık şiddeti, temel büyüklüktür. Uygun değil!
4. Tablo ile Özet
| Alet | Türetilmiş mi? | Skaler mi? | Uygun mu? |
|---|---|---|---|
| Eşit kollu terazi | Hayır | Evet | Hayır |
| Manometre | Evet | Evet | Evet |
| Voltmetre | Evet | Evet | Evet |
| Dinamometre | Evet | Hayır (vektörel) | Hayır |
| Fotometre | Hayır | Evet | Hayır |
5. Sonuç & Doğru Şık
Seçenekleri tekrar inceleyelim:
- A) Yalnız eşit kollu terazi: Hayır.
- B) Yalnız fotometre: Hayır.
- C) Yalnız dinamometre: Hayır.
- D) Manometre ve voltmetre: Her ikisi de türetilmiş ve skaler bir büyüklük ölçer.
- E) Eşit kollu terazi ve manometre: Terazi temel ölçer, dışarıda kalır.
Doğru seçenek:
D) Manometre ve voltmetre
6. Özet
- Türetilmiş ve skaler büyüklüğü ölçmek için tasarlanan aletler, manometre (basınç ölçer) ve voltmetre (potansiyel farkı ölçer) cihazlarıdır.
- Diğer seçeneklerdeki aletler ya temel büyüklük ölçer (eşit kollu terazi, fotometre) ya da vektörel büyüklük (dinamometre) ölçer.
- Doğru cevap D şıkkıdır: Manometre ve voltmetre
Kısa Tablo Özeti
| Seçenek | Doğru/Yanlış | Gerekçe |
|---|---|---|
| A | Yanlış | Temel büyüklük ölçer (kütle) |
| B | Yanlış | Temel büyüklük ölçer (ışık şiddeti) |
| C | Yanlış | Vektörel büyüklük ölçer (kuvvet) |
| D | Doğru | İki alet de türetilmiş ve skaleri ölçer |
| E | Yanlış | Biri temel büyüklük ölçer |
Cevap: D) Manometre ve voltmetre
Aşağıda bazı fiziksel büyüklükleri ölçen aletler verilmiştir
• Eşit kollu terazi (kütle)
• Manometre (basınç)
• Voltmetre (potansiyel fark/gerilim)
• Dinamometre (kuvvet)
• Fotometre (ışık akısı/yoğunluğu)
Buna göre, bu ölçüm aletlerinden hangileri türetilmiş ve skaler olan bir fiziksel büyüklüğü ölçmek için tasarlanmıştır?
Cevap: Manometre ve voltmetre
Açıklama:
- Kütle (eşit kollu terazi) bir temel büyüklüktür; dolayısıyla türetilmiş değildir.
- Basınç (manometre) türetilmiş (N/m²) ve skaler bir büyüklüktür.
- Gerilim (volt) (voltmetre) türetilmiş (J/C) ve skaler bir büyüklüktür.
- Kuvvet (dinamometre) türetilmiş olmakla beraber vektörel bir büyüklüktür.
- Fotometre ile ölçülen “ışık akısı” veya “ışık şiddeti,” SI temel büyüklüklerinden biri olan lümen (lm) veya kandela (cd) ile de ilişkilidir; ancak ışık şiddeti temel büyüklüktür.
Dolayısıyla, türetilmiş ve skaler büyüklükleri ölçen aletler manometre ve voltmetredir.