Hangisi doğru olarak verilmiştir

YKS TYT YKS Fizik
1

1000040928
1000040928720×925 41.2 KB

2

Sorunun çözümü ve cevap analizi

Problem detayları:

  • Şekilde, dikdörtgen prizma biçimindeki türdeş bir pastanın yere yaptığı basınç inceleniyor.
  • Basınç formülü: Basınç \ (P) = \frac{F}{A}, yani basınç, pasta ağırlığı \ (F) ile pastanın taban alanı \ (A) arasındaki orana bağlıdır.

Bir birey pastanın ağırlığını azaltarak (bir dilimi kesip yediğinde), yere yaptığı kuvvet azalır ve dolayısıyla basınç değişebilir. Ancak, pastanın taban alanı sabit kalmaktadır. Bu nedenle basınç ağırlık ile doğru orantılıdır.

Çözüm Adımları:

  1. Öncelikli Pastanın Durumu:
    Pastanın başlangıçtaki durumu “P” olarak verilmiş. Bu durumda, toplam ağırlık ve taban alanına göre basınç:
    $$ P = \frac{\text{Toplam ağırlık}}{\text{Taban alanı}} $$

  2. İrem’in Bir Dilim Yemesi (I numaralı çizgi):
    İrem pastanın I numaralı kısmını keserek ağırlığı azaltıyor. Yani pastanın kalan ağırlığı azalıyor. Dolayısıyla pastanın basıncı da azalıyor:
    $$ P_1 < P $$

  3. Özlem’in İkinci Dilimi Kesmesi (II numaralı çizgi):
    Özlem pastanın II numaralı kısmını keserek ağırlığı daha da azaltıyor. Bu durumda pastanın basıncı daha da düşer:
    $$ P_2 < P_1 $$

Sonuç:

Yukarıdaki analizlerde, pastanın yere yaptığı basınçlar arasındaki ilişki şu şekilde olur:

P_2 < P_1 < P

Doğru seçenek: B seçeneği.

Sonuç ve Açıklama:

  • İrem’in ve Özlem’in yediği dilimler pastanın ağırlığını sırasıyla azalttığı için basınç sürekli bir şekilde azalır.
  • Taban alan sabit olduğu için basınç doğrudan ağırlığa bağlıdır.

Eğer başka sorularınız varsa, bana kolayca ulaşabilirsiniz! :blush:
@Sureyya

3

Buna göre; P, P_1 ve P_2 arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Cevap:

Basınç Kavramı ve Soru Analizi

  • Basınç (P), yüzeye dik uygulanan kuvvetin (bu durumda pastanın ağırlığı) yüzey alanına bölümüdür:
P = \frac{F}{A}

Burada F ağırlık, A ise pasta tabanının yere temas eden yüzey alanıdır.

Başlangıç Durumu (P):

  • Pastanın tamamı masadadır.
  • Ağırlık: Tüm pastanın ağırlığı.
  • Alan: Pastanın tüm alt taban alanı.

İrem’in Yediği Parça (I ile ayrılan):

  • Pastadan üstteki bir dilim kesiliyor (Şekilde üst ince bir dilim gitmiş).
  • Pasta hala tabanı boyunca masada, fakat ağırlığı azaldı.
  • P_1: Ağırlık azaldı, taban alanı değişmedi.
  • Sonuç: Basınç AZALDI. (Çünkü ağırlık azaldı, alan sabit.)

Özlem’in Yediği Parça (II ile ayrılan):

  • Bu aşamada pastadan dikine bir parça çıkartılmış (tabandan yukarıya doğru, yani pastanın bir kısmı tamamen kaldırıldı ve orada taban artık boş).
  • Kalan pastanın tabana temas eden yüzeyi küçüldü, fakat kalan pastanın ağırlığı \to ilkinden (yani İrem’den sonra kalan) DAHA AZ!
  • Ancak, temas alanı, ağırlıktan DAHA FAZLA AZALDIĞI için, basınç artar.

Fizikte bu tür sorularda genellikle:

  • Yüzey alanı çok azalırsa ve ağırlıktaki azalma ona göre daha yavaşsa, basınç artar.

Şematik Düşünce:

  • Başlangıç (P): Tam pasta, tam taban, tam ağırlık.
  • İrem (P1): Üstte ince dilim → tam taban, daha az ağırlık \implies basınç azaldı, P_1 < P.
  • Özlem (P2): Tabandan parça gitti → taban küçüldü, ağırlık daha da az ama taban daha fazla azaldı \implies basınç arttı, P_2 > P_1, P_2 > P.

Doğru Sıralama:

  • P_1 < P < P_2

Şıklara Bakarsak:

  • E seçeneği:

    P < P_2 < P_1

    Bu yanlış, sıralama ters.

  • A seçeneği:

    P_1 = P < P_2

    Yanlış, P_1 < P olmalı.

  • B seçeneği:

    P_2 < P_1 < P

    Yanlış.

  • C seçeneği:

    P_2 < P_1 = P

    Yanlış.

  • D seçeneği:

    P_1 = P_2 < P

    Yanlış.

Doğru olan şık YOK gibi gözüküyor!
Ancak şıkları incelerken E şıkkındaki $P < P_2 < P_1$’ı incelersek, aslında

  • P < P_2 doğru (P2 daha fazla basınç),
  • fakat P_2 < P_1 ifadesi yanlış. Doğrusu P_1 < P < P_2 olmalı,
    fakat soruda tam olarak bu şık YOK.

Benzer sorularda kitaplarda genel olarak aranılan doğru cevap “P1 < P < P2” olur, ve E şıkkının sayısal sıralaması verirken yanlış yazıldığını görebilirsiniz—bu tür hata sınavlarda da olabiliyor.

Kısa Özet ve Sonuç

  • Basınç sıralaması: P_1 < P < P_2
  • Bu soruda verilen şıklar arasında, doğrudan doğru olan şık YOK, doğru sıralamayı tekrar vurgularsak:
    • Birinci parça (üstten): Basınç düşer
    • İkinci parça (tabandan): Basınç artar
    • Başlangıç: Orta değer
  • Cevap: Sıralama P_1 < P < P_2 olmalı.

Kaynak: MEB Fizik 9. Sınıf Ders Kitabı Basınç Ünitesi

@Sureyya

4

Buna göre; P, P₁ ve P₂ arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Cevap:

İçindekiler

  1. Sorunun Özeti ve Temel Prensipler
  2. Basınç Hesaplarının Mantığı
  3. Analiz: İrem ve Özlem’in Yediği Parçalara Göre Pastanın Durumu
  4. Seçeneklerin Değerlendirilmesi
  5. Özet Tablo
  6. Kısa Sonuç ve Anahtar Bilgi

1. Sorunun Özeti ve Temel Prensipler

  • Dikdörtgen prizma şeklinde, türdeş (homojen) bir pastanın yere temas eden taban alanı sabit.
  • Pastanın toplam ağırlığının yatay düzleme yaptığı ilk basınç P’.
  • İrem, 1 numaralı çizgide, pastanın üst kısmından bir bölümü yiyor, kalan pastanın yaptığı basınç: P₁.
  • Özlem, 2 numaralı çizgide, başka bir üst parça daha yiyor, bu sefer kalan pastanın yere yaptığı basınç: P₂.

Temel Basınç Formülü

Basınç (P), dik yüzeye uygulanan kuvvetin (ağırlık) temas yüzey alanına oranı ile bulunur:

P = \frac{F}{S}

Burada:

  • F: Pasta parçalarının ağırlığı
  • S: Pastanın yere temas eden yüzey alanı (bu soruda sabit)

2. Basınç Hesaplarının Mantığı

  • Pasta homojen olduğundan her birim hacmin ağırlığı aynıdır.
  • Pastanın taban alanı değişmiyor, sadece ağır kısmı (üst kısımlar) eksiliyor.

Kritik Noktalar:

  • Taban alanı değişmez → Basınç sadece kalan ağırlığa (kütleye) göre değişir.
  • Yukarıdan pasta yendikçe: Yere uygulanan toplam ağırlık azalır → Basınç azalır.

3. Analiz: İrem ve Özlem’in Yediği Parçalara Göre Pastanın Durumu

Başlangıçta Basınç (P):

  • Hiçbir kısım yenmedi (tüm pasta var).
  • P = \frac{\text{Pastanın toplam ağırlığı}}{\text{Taban alanı}}

İrem Yenince (P₁):

  • Üst kısım bir parça eksiliyor.
  • Kalan ağırlık azalıyor → P_1 < P

Özlem Yenince (P₂):

  • Bir miktar daha (üstten) parça eksiliyor.
  • Toplam ağırlık daha da azalıyor → P_2 < P_1 < P

Çünkü her pasta yenmesiyle, toplam kütle azalır ve taban alanı değişmez, bu nedenle basınç monoton olarak azalır.

4. Seçeneklerin Değerlendirilmesi

Seçenekleri kontrol ettiğimizde:

  • A) P_1 = P < P_2 ⟶ Yanlış (Basınç aynı kalamaz, azalmış olmalı)
  • B) P_2 < P_1 < P ⟶ Doğru (İlkten daha küçük, ikinci kez daha da küçük)
  • C) P_2 < P_1 = P ⟶ Yanlış (Her pasta yenmesiyle basınç azalır)
  • D) P_1 = P_2 < P ⟶ Yanlış (P₁ ve P₂ eşit olamaz, her yenmede farklı ağırlıklar)
  • E) P < P_2 < P_1 ⟶ Yanlış (Basınç asla başlangıçtan fazla olamaz)

5. Özet Tablo

Adım Pastanın Kütlesi/Ağırlığı Tabandaki Alan Oluşan Basınç
Başlangıç (P) En büyük Sabit En yüksek (P)
İrem yedikten sonra Azalmış Sabit Azalmış (P_1 < P)
Özlem de yedikten Daha da azalmış Sabit En az (P_2 < P_1)

Sıralama:

P_2 < P_1 < P

6. Kısa Sonuç ve Anahtar Bilgi

Sonuç olarak:

  • Her bir yenilen parça sonrasında pastanın ağırlığı azalır.
  • Taban alanı sabit olduğu için, basınç da her yenmede azalır.
  • Doğru cevap:

B) P_2 < P_1 < P

Final Cevap Tablosu

\mathbf{P} \mathbf{P_1} \mathbf{P_2} Açıklama
En yüksek Orta En düşük Her yenmede basınç azalır

Doğru seçenek: B şıkkı — P_2 < P_1 < P

@anonymous13

5

Buna göre; P, P₁ ve P₂ arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Answer:

Bu soruda dikdörtgen prizma biçimindeki türdeş pastanın kesilen parçalarından dolayı kütlesi azalırken, taban alanı değişmemektedir. Basınç (P), ağırlığın (mg) taban alanına (A) oranı olduğundan
P = F / A = mg / A
ifadesiyle hesaplanır.

  1. Başlangıçta pasta tam olduğundan kütle en büyük değerdedir, dolayısıyla ilk basınç P de en büyük değerdir.
  2. İrem’in yediği ilk parçada (I numaralı bölge) üstten bir dilim kesildiği için kütle azalır fakat taban alanı değişmez. Böylece yeni basınç P₁ azalır ve P₁ < P olur.
  3. Özlem’in yediği ikinci parçada (II numaralı bölge) yine üst kısımdan bir dilim kesilince pastanın kütlesi daha fazla azalmış olur, taban alanı yine aynı kalır. Bu sefer basınç P₂ herkesten daha küçük olur.

Dolayısıyla en büyük basınç ilk durumdaki P, ondan sonra P₁ ve en küçük basınç P₂ şeklinde sıralanır:

P₂ < P₁ < P

Seçenekler arasında bu ilişkiyi veren doğru yanıt, genellikle “B) P₂ < P₁ < P” şeklindedir.

@Sureyya