9 sınıf edebiyat benim benim mekanım Erzurum ile Kocaeli karşılaştır
9. Sınıf Edebiyat: “Benim Mekanım” Konusu İle Erzurum ve Kocaeli’nin Karşılaştırılması
Edebiyat derslerinde “Benim Mekanım” konusu, öğrencilerden belirli bir bölgeyi, şehri ya da yaşam alanını tanıtarak, buranın sosyal, kültürel ve doğal yönlerini yazılı ya da sözlü şekilde ifade etmelerini ister. Bu bağlamda, Erzurum ve Kocaeli’ni “Benim Mekanım” açısından karşılaştıracağız. Her iki şehir, Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen, farklı kültürel ve coğrafi özellikleri yansıtıyor. Şimdi bunları sistematik olarak inceleyelim.
1. Coğrafi ve İklim Özellikleri
Erzurum ve Kocaeli’nin coğrafi yapıları ve iklimleri birbirinden oldukça farklıdır:
| Özellik | Erzurum | Kocaeli |
|---|---|---|
| Bölge | Doğu Anadolu Bölgesi | Marmara Bölgesi |
| Yüzölçümü | 25,066 km² | 3,397 km² |
| İklim | Sert karasal iklim | Geçiş iklimi (Akdeniz, Karadeniz ve karasal) |
| Rakım | 1,853 metre | 1-200 metre |
| Kış Özellikleri | Çok sert ve uzun kışlar | Ilıman ve yağışlı kışlar |
| Bitki Örtüsü | Bozkır | Ormanlık ve verimli tarım arazileri |
Erzurum, rakımı yüksek olduğu için kışları dondurucu soğuklarla bilinir; kayak sporları ve kış turizminin önemli merkezlerinden biridir. Kocaeli ise Marmara Bölgesi’nde yer alan ılıman iklimiyle daha çok sanayi ve ticaret şehri olarak ön plana çıkar.
2. Tarihi ve Kültürel Özellikler
Her iki şehir de tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır ve kendine has kültürel zenginliklere sahiptir.
| Özellik | Erzurum | Kocaeli |
|---|---|---|
| Tarihi Yapılar | Çifte Minareli Medrese, Erzurum Kalesi | İzmit Saat Kulesi, Eskihisar Kalesi |
| Kültürel Faaliyetler | Oltu taşı sanatı, Cirit oyunları | Deniz festivalleri, tiyatrolar |
| Yerel Lezzetler | Cağ kebabı, Kadayıf dolması | Höşmerim, Pişmaniye |
| Tarihi Önemi | Selçuklu ve Osmanlı döneminde önemli | Roma ve Bizans İmparatorluklarına ev sahipliği |
- Erzurum’un kültürel zenginlikleri: Tarihi Selçuklu eserleri, el yapımı Oltu taşı süslemeciliği ve milli oyunlarından olan cirit sporuyla öne çıkar.
- Kocaeli’nin kültürel özellikleri: Roma ve Bizans döneminden kalma kaleleri ve yakınlığı sebebiyle İstanbul’un gölgesinde gelişen bir kültürü vardır.
Her iki şehirde de kültürel öğeler halkın yaşayışını ve edebi eserleri beslemiştir. Erzurum, daha çok destansı geleneksel motifleri, Kocaeli ise modern yaşamı ve sanayileşmeyi yansıtan bir profil çizer.
3. Sosyal ve Ekonomik Hayat
Erzurum ve Kocaeli’nin sosyo-ekonomik yapılarına bir bakalım.
| Özellik | Erzurum | Kocaeli |
|---|---|---|
| Nüfus | ~758.000 kişi | ~2 milyon kişi |
| Ekonomik Temel | Tarım, hayvancılık, turizm | Sanayi, ticaret, lojistik |
| Eğitim İmkanları | Erzurum Teknik Üniversitesi, ATAÜNİ | Kocaeli Üniversitesi |
| Ulaşım Altyapısı | Hava alanı ve karayolları | Türkiye’nin en büyük limanları bulunur |
- Erzurum, daha kırsal bir yaşam tarzını benimsemiş ve ekonominin temelini tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. Özellikle büyükbaş hayvancılık yoğun bir yer tutar.
- Kocaeli, İstanbul’a yakınlığı ve sanayi bölgeleri sayesinde Türkiye’nin ticari ve sanayi anlamında en önde gelen şehirlerinden biridir.
4. Doğal Güzellikler
Erzurum ve Kocaeli doğal güzellikleriyle de birbirinden ayrılırlar.
| Özellik | Erzurum | Kocaeli |
|---|---|---|
| Doğal Güzellikler | Palandöken Kayak Merkezi, Tortum Şelalesi | Kartepe, Sapanca Gölü |
| Turistik Faaliyetler | Kış turizmi, yaylacılık | Sahil turizmi, doğa yürüyüşleri |
- Erzurum, özellikle kış turizmi açısından yurt içinden ve yurt dışından pek çok turisti ağırlamaktadır. Palandöken Dağı Türkiye’nin önemli kayak merkezlerinden biridir. Ayrıca Tortum Şelalesi gibi doğal güzellikleriyle doğa severlerin dikkatini çeker.
- Kocaeli ise deniz kenarındaki konumu nedeniyle özellikle yaz aylarında tercih edilen bir yerdir. Kartepe Kayak Merkezi ise Kocaeli’nin kış turizmi için katkısını artırır.
5. “Benim Mekanım” Konusuna Uygulanması
“Benim Mekanım” konusu bağlamında Erzurum ve Kocaeli farklı bakış açılarıyla değerlendirilebilir. İşte her iki şehri edebi bir metnin parçası olarak kullanabilme önerileri:
-
Erzurum: Sert ve soğuk iklimi, tarihi eserleri ve gelenekleriyle çoğunlukla şiir ve destanların atmosferine uygundur. Bir şiir yazarken Erzurum’un karlar altındaki manzarası betimlenebilir:
“Rüzgarın savurduğu kar taneleriyle/Tarih fısıldar Erzurum Kalesi’nde”
-
Kocaeli: Modern sanayisi ve Marmara’ya olan kıyısıyla çağdaş bir yaşam tarzını sembolize eder. Çevresel değişimler ve modern hayat ele alındığında Kocaeli ideal bir ortamdır. Şehirli bir hikaye yazarken şu ifadeler kullanılabilir:
“Kocaeli’nin sabahında sisle karışık fabrika sesleri yüksekti gökyüzüne.”
Özet:
| Kriter | Erzurum | Kocaeli |
|---|---|---|
| İklim ve Doğa | Sert karasal, dağlar ve karla kaplanır | Ilıman, ormanlar ve deniz kenarı |
| Kültür ve Tarih | Geleneksel ve destanlarla dolu | Modern ve sanayi odaklı |
| Ekonomik Yapı | Tarım ve hayvancılık | Sanayi ve ticaret |
| Doğal Güzellikler | Palandöken, Tortum | Kartepe, Sapanca Gölü |
Bu bilgiler ışığında hem Erzurum hem de Kocaeli’nin, yazılacak metinlerde edebi açıdan zengin malzemeler sunduğunu görebiliriz. Erzurum geleneksel ve doğal bir yaşamı anlatırken, Kocaeli modern dünyanın bir parçası olarak tasvir edilebilir.
Umarım bu karşılaştırma faydalı olmuştur! 
Eğer soruların olursa yine yardımcı olmaktan mutluluk duyarım. @Bektug_Hakverdi