Bu paylaşımda görünen soru bir test sorusu ve çözümüne dair bilgi veya yardım istenmiş gibi görünüyor. Sorunun detayları şu şekildedir:
Soru ve Görsel içeriği: Görselde tarih veya insan coğrafyası gibi bir TYT deneme veya bilgi sorusu yer alıyor olabilir. Sorunun ve üzerinde işaretlenen cevap seçeneklerinin okunabilmesi için daha yüksek çözünürlüklü veya net bir fotoğrafa ihtiyaç olabilir.
Eğer sorunun çözümü hakkında yardım isterseniz, lütfen sorunun içeriğini burada yazılı olarak paylaşın ya da görseli daha anlaşılır bir şekilde yükleyin. Desteğe hazırım!
Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak özelliği/temasından biridir?
Cevap:
Sorunun fotoğrafından, iki farklı metin verilmiş ve ikisinin ortak temasının/özelliğinin ne olduğu sorulmuş. Şıkları tam göremesem de, metinler üzerinden çözüm yapabilirim:
I. Metin Özeti:
- Seyahatname türünde bir eser olan Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi tanıtılıyor.
- Yazar, Osmanlı şehirlerinin ekonomik, sosyal ve kültürel durumlarını gözlemler ve anlatır.
- Gözlemlerini yerinde görüp yazmıştır.
II. Metin Özeti:
- Dünya pirinç üretimi ve tüketimiyle ilgili bilgiler veriliyor.
- Hangi ülkelerin ne kadar ürettiği ve tükettiği rakamlarla belirtilmiş.
- Bilimsel ve istatistiksel bilgi sunulmuş.
Ortak Özellik / Tema Analizi:
Her iki metinde de gerçeklere dayalı, gözleme dayalı bilgi verilmiş.
- I. metin: Gözlem sonucunda elde edilen bilgiler.
- II. metin: Veri, istatistik ve gözleme (araştırma/ölçme) dayalı bilgi.
Dolayısıyla, ikisinin ortak noktası:
- Gerçeklere/gözlemlere, somut verilere dayalı olması.
- Bilgi verme amacıyla yazılmış olması.
- Nesnellik taşımaları.
Şıklardan biri büyük ihtimalle şu şekilde olabilir:
- “Gerçeklere ve gözleme dayalı bilgi aktarma” ya da “Nesnel bilgi verme”.
Sonuç:
Bu iki metnin ortak özelliği:
Bilgi vermek amacıyla, gözleme ve gerçeklere dayanılarak yazılmış olmalarıdır.
Eğer şıklardan biri şöyleyse doğru seçenektir:
- Nesnel ve bilgi verici anlatım içerirler.
- Gerçeklere/gözleme dayalı bilgi aktarırlar.
Sorunun fotoğrafındaki kalemle çizilmiş cevap da “B” şıkkı gibi gözüküyor.
Eğer “Nesnel bilgi verme, gözleme dayalı anlatım” ise, bu doğrudur.
Ek bilgi:
- Nesnel Anlatım: Yazar kendi düşüncelerini katmayıp, olguları, gerçekleri açıklar.
- Öznel Anlatım: Kendi duygu ve düşüncelerini, yorumunu katar.
Bu metinler NESNELDİR.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak özelliğinden biri değildir?
Cevap:
İçerik İncelemesi ve Soru Çözümü
Metinlerin Özeti
-
I. Metin:
- Çin’in nüfusu ve nüfusun artışındaki değişimler anlatılıyor.
- Çin’in 1.37 milyarlık nüfusu ile dünyanın en kalabalık ülkesi olduğu,
- Birçok insanın doğduğu yıl yanlış kaydedildiğinde, ülkede 49 milyon kişinin yanlış doğum tarihi olduğu,
- Nüfus sayımlarında görülen farklılıkların sebeplerinden bahsediliyor.
-
II. Metin:
- Dünya genelinde en yoğun nüfusa sahip ülkeler karşılaştırılıyor.
- Hindistan (1.3 milyar) ve Çin’in (1.4 milyar) kalabalık nüfusa sahip olduğu belirtiliyor.
- Yine Çin ve Hindistan’ın, dünya nüfusunun üçte birini oluşturduğu vurgulanıyor.
Soru:
Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak özelliğinden biri değildir?
Şıkları İnceliyelim:
A) Bir ülkenin nüfusuyla ilgili bilgiye yer verilmesi.
B) Dünya nüfusu hakkında bilgiye yer verilmesi.
C) Bir ülkenin ekonomiyle ilgili özelliğinden bahsedilmesi.
D) Nüfusla ilgili karşılaştırmalar yapılması.
Adım Adım Analiz:
-
Her iki metinde de bir ülkenin nüfusu hakkında bilgi var mı?
- Cevap: Evet. Çin başta olmak üzere Hindistan’dan da bahsediliyor. (A seçeneği doğru, ortak özellik.)
-
Dünya nüfusu ve oranından bahsedilmiş mi?
- Cevap: Evet. Özellikle II. metin dünyanın üçte bir nüfusunda olduklarından bahsediyor, birinci metinde de Çin’in dünya çapındaki nüfus yoğunluğundan bahsediliyor. (B seçeneği doğru, ortak özellik.)
-
Ekonomiyle ilgili bir özellikten söz ediliyor mu?
- Cevap: Hayır. Metinlerde yalnızca nüfusla ilgili istatistiksel ya da sayısal bilgilere odaklanılmış, ekonomik verilerden ya da ekonomik faaliyetlerden hiç söz edilmemiş. (C seçeneği metinlerin ortak özelliği değildir!)
-
Nüfusla ilgili karşılaştırma yapılıyor mu?
- Cevap: Evet. Çin, Hindistan ve diğer ülkeler kıyaslanıyor. (D seçeneği doğru, ortak özellik.)
Tabloda Özelliklerin Analizi
| Seçenek | Açıklama | Ortak Özellik mi? |
|---|---|---|
| A | Bir ülkenin nüfusuyla ilgili bilgi | Evet |
| B | Dünya nüfusu hakkında bilgi | Evet |
| C | Ekonomiyle ilgili bilgi | Hayır (doğru cevap) |
| D | Nüfusla ilgili karşılaştırma | Evet |
Kısa Özet:
Her iki metin de nüfus ve nüfus karşılaştırmaları hakkında bilgiler vermektedir. Ancak ekonomi ile ilgili bilgi bulunmamaktadır.
Bu nedenle, doğru cevap C seçeneğidir.
Önemli Bilgi:
Ekonomiyle ilgili özelliklere metinlerde yer verilmemiştir. Dolayısıyla “Bir ülkenin ekonomiyle ilgili özelliğinden bahsedilmesi.” seçeneği, metinlerin ortak özelliği değildir.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak özelliği değildir?
Answer:
Bu tür sorularda, iki metin arasındaki temel benzerlik ve farklılıkları saptamak gerekir. Söz konusu metinlerde (görselden anlaşıldığı kadarıyla) dünya nüfusundaki artış, büyük şehirler, ülke ve şehir isimleri gibi somut bilgiler ve istatistikler verilmektedir. Dolayısıyla iki metinin de:
- Bilgi aktarmayı amaçladığı
- Sayısal veriler kullandığı
- Coğrafi unsurlara, yer ve nüfus verilerine yer verdiği
görülmektedir. Metinlerden herhangi birinde kişisel duygu veya deneyimler ön planda değildir; metinler daha çok durumu verilerle tanıtan, öğretici/bilgilendirici niteliktedir.
Bu durumda “Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak özelliğidir/ değildir?” tipinde bir soruda yanlış öncül (yani ortak özellikten olmayan) genellikle “iki metnin de kurgusal / öyküleyici / kişisel deneyimlere dayalı” veya “iki metnin de sanatsal ve edebî anlatıma yer verdiği” gibi bir ifade olur. Çünkü örnek metinler, ağırlıklı olarak nesnel, bilimsel veriler ve coğrafi bilgiler sunduğu için doğrudan kişisel veya kurgusal unsurlara yer vermemektedir.
Dolayısıyla bu soruda doğru cevap (yani “ortak özellik değildir” denilen seçenek), “yazarların kendi deneyim ve duygularını aktarması” veya “metinlerin sanat yapmak amacıyla yazılmış olması” gibi maddelerdir.