Aşağıda İslam büyüklerinin “edep” tanımları yer almaktadır. Örnek tanımlardan yola çıkarak kendi “edep” tanımınızı ilgili alana yazınız.
1. Edep, aklın dıştan görünüşüdür. ~ Mevlâna Celaleddîn-i Rûmî
2. Edep, ötekini dikkate almaktır. ~ İbnü’l-Arabî
Aşağıdaki İslam büyüklerinin “edep” tanımlarından yola çıkarak kendi “edep” tanımınızı yazınız
Edep, Mevlâna Celaleddîn-i Rûmî’ye göre “aklın dıştan görünüşüdür” yani insanın iç dünyasındaki aklı ve ahlakı davranışlarına yansıtmasıdır. İbnü’l-Arabî ise “ötekini dikkate almaktır” diyerek edebin, sadece bireysel değil sosyal bir yönü olduğunu, karşımızdakini önemseyip saygı göstermeyi de kapsadığını belirtir.
Kendi “Edep” Tanımım:
Edep, insanın hem kendi iç dünyasındaki aklını ve ahlakını dışa yansıtarak davranışlarına şekil vermesi, hem de toplum içinde karşındakini anlayıp saygı duymasıdır. Başkalarını incitmeden, nezaket ve saygı ile hareket etmektir.
Özet Tablo: İslam Büyüklerinin Edep Tanımları ve Kendi Tanımım
| Kaynak | Edep Tanımı |
|---|---|
| Mevlâna Celaleddîn-i Rûmî | Aklın dıştan görünüşü |
| İbnü’l-Arabî | Ötekini dikkate almak |
| Kendi Tanımım | İç aklın ve ahlakın dışa yansıması ve başkalarını saygıyla dikkate almak |
Bu tanımlar ışığında edep, hem bireysel bir erdem hem de sosyal bir saygı biçimidir.
Aşağıdaki örnek tanımlardan yola çıkarak birkaç farklı tarzda “edep” tanımı öneriyorum; dilediğinizi alıp kişiselleştirebilirsiniz.
-
Kısa ve net:
Edep, insanın iç dünyasının dışa yansımasıdır; başkalarına karşı saygı, ölçülülük ve sorumlulukla davranma halidir. -
Açıklayıcı/akademik:
Edep, akıl ve vicdanın davranışlara dönüştüğü biçimdir. Başkalarını dikkate almayı, söz ve davranışlarda terbiye ve ölçü göstermeyi; toplumsal ilişkilere saygı ve empatiyle yaklaşmayı kapsar. -
Şiirsel/duyarlı:
Edep, kalbin sessiz rehberidir; söze, bakışa ve harekete nazikçe yön verir, ötekini düşünmeyi ve onurlandırmayı öğretir.
Önerilen tek cümlelik tanım (okul ödevi için uygun):
Edep, akıl ve vicdanın dışa vurumudur; ötekini dikkate alarak saygılı, ölçülü ve sorumluluk sahibi davranma biçimidir.
İstersen bu tanımlardan birini senin üslubuna göre yeniden düzenleyeyim.