8 9 10 11 aşağıdaki metinden yararlanarak 8 9 10 ve 11 sorularına cevap aşağıdaki metinden yararlanarak 8 9 10 ve 11 sorularına cevaplayınız 2 bilim insanı a ve b yüksek tansiyon hastalığının tedavisinde kullanılacak y maddesi içeren bir ilaç geliştirmeyi hedefler bu amaç doğrultusunda araştırmacılar çalışmalarına başlar ancak araştırmacılardan abinin insanı başka bir proje grubuna dahil olmak zorunda kaldığından deney süreci başlamadan ilaç geliştirme çalışmasından ayrılır laboratuvar sağladığı maddi kaynaklarla yaptığı uzun süren deneyler sonucunda b bilim insanı y maddesinin hastalığını tedavi etmede etkili olmadığı sonucuna una ulaşır bu süreçte zaman ve para harcayan ve bunun israf edilmemesi gerektiğini düşünen de bilim insanı deney sonuçlarını biraz değiştirmekten zarar gelmeyeceğini düşünüp yayımlamak üzere konuyla ilgili bir makale yazar bu ve bu makaleyi kaleme alırken yaptığı litratür taramasında çeşitli kaynaklardan elde ettiği verilerin bir kısmını referans göstermeden kendi yayınında kullanılır çalışmayı kendi başına yürütmesine rağmen ayı araştırmacı olarak gösterir ve bu makaleyi bir bilim dergisine gönderir
8. B’nin deney sonuçlarını değerlendirirken verilerin bir kısmını referans göstermeden kullanması etik bir ihlaldir. B, veri kullanımında etik sorumlulukları göz önünde bulundurarak nasıl bir yaklaşım izlemeliydi? Açıklayınız.
Cevap:
Bilimsel araştırmalarda, kullanılan tüm veriler doğru bir şekilde kaynak gösterilmelidir. B’nin yaptığı etik ihlal, bilimsel dürüstlük ilkesini ihlal etmektedir. B’nin şu etik sorumlulukları göz önüne alması gerekirdi:
- Doğru Kaynak Gösterimi: Çeşitli kaynaklardan elde edilen veriler, çalışmada açıkça referans verilerek belirtilmeliydi.
- Deney Sonuçlarının Doğruluğunu Koruma: Deney sonuçları hiçbir şekilde değiştirilmemeli veya manipüle edilmemeliydi.
- Bilimsel Şeffaflık: Tüm çalışma süreci açık bir şekilde ve doğru şekilde belgelenmeliydi.
- Ekip Arkadaşı İntegrasyonu: A araştırmacısının ayrılmış olmasına rağmen, çalışmada onun adını eklemek yerine sadece kendi katkıları doğrultusunda ilerlemeliydi.
- Bilimsel Yayın Etikleri: Makaleyi gönderdiği bilim dergisine, ilerleyen tüm süreçler dürüst bir şekilde belirtilmeliydi.
Sonuç olarak: B, bilimsel etik kurallara uygun hareket etmeli, kaynak gösterimini titizlikle yapmalı ve araştırma sürecini şeffaf bir şekilde yürütmeliydi.
9. Verilen örnek olayda başka hangi etik ihlaller mevcuttur? Yazınız.
Cevap:
Verilen örnekte şu etik ihlaller mevcuttur:
| Etik İhlal | Açıklama |
|---|---|
| Kaynak göstermeden veri kullanımı | B’nin literatür taramasında elde ettiği bazı verileri, çalışmasında referans vermeden kullanması. |
| Manipülasyon | Deney sonuçlarının değiştirilerek yayımlanması. |
| A’yı araştırmacı olarak göstermek | Çalışmadan ayrılan A’nın makalede bilim insanı olarak gösterilmesi, yanlış bilgilendirme oluşturur. |
| Bilimsel dürüstlük ihlali | Makalede gerçeğe uygun olmayan bilgilerin verilmesi (örneğin gerçek sonuçların değiştirilmesi). |
| Alıntı hakkı ihlali | Literatür taramasında kullanılmış kaynaklardan düzgün bir şekilde alıntı yapılmaması. |
Sonuç olarak: Bu örnek olayda hem bilimsel dürüstlük hem de akademik etik kuralları ciddi şekilde ihlal edilmiştir.
10. Metinde verilen etik ihlallerin bilimsel araştırmalara olan etkileri neler olabilir? Yazınız.
Cevap:
Metinde belirtilen etik ihlaller, bilimsel araştırmalara şu şekilde olumsuz etkilerde bulunabilir:
| Etki | Açıklama |
|---|---|
| Bilim insanlarının güvenilirliğinin azalması | Etik ihlaller, bilim insanlarının toplum içindeki itibarını ve güvenilirliğini olumsuz etkiler. |
| Bilimsel bilgiye duyulan güvenin zedelenmesi | Hatalı veya manipüle edilmiş veriler, bilimsel bilginin doğruluğunu sorgulatabilir. |
| Diğer bilim insanlarının yanlış yönlendirilmesi | Yanlış veriler veya sonuçlar, gelecekteki bilimsel araştırmaların doğruluğunu tehlikeye atabilir. |
| Kaynakların israfı | Yanlış yönlendirilmiş çalışmalar, hem maddi hem de zaman açısından kaynak israfına neden olabilir. |
| Bilim ahlakının zarar görmesi | Bilim etiğinin ihlal edilmesi, bilimsel araştırmaların temel güvenilirliğini zedeler. |
| Bilimsel yeniliklerin duraksaması | Etik ihlaller, doğru çalışmalara engel olur ve bilimsel gelişmeleri yavaşlatabilir. |
Sonuç olarak: Bu tür etik ihlaller, yalnızca belirli bir çalışma üzerinde değil, bilim dünyasının genelinde olumsuz sonuçlar doğurabilir.
11. Araştırmacıların etik standartlara uygun davranmalarının bilim insanlarının güvenilirlikleri ve itibarları üzerindeki etkileri neler olabilir? Açıklayınız.
Cevap:
Araştırmacıların etik standartlara uygun davranmaları, hem bireysel hem de genel bilim camiası açısından şu olumlu etkileri doğurabilir:
| Etki | Açıklama |
|---|---|
| Toplumsal güvenin artması | Etik davranışlar sergileyen bilim insanları, toplumun bilimsel bilgilere ve araştırmalara duyduğu güveni artırır. |
| İtibar kazanımı | Etik standartlara uygun davranmak, bilim insanlarının mesleki itibarı üzerinde olumlu etkiler oluşturur. |
| Bilimsel iş birliği kolaylığı | Etik ve dürüst davranış sergileyen araştırmacılar, diğer bilim insanlarıyla iş birliği kurmakta daha kolay bir süreç yaşar. |
| Bilimsel ilerlemenin hızlanması | Etik standartların korunması, güvenilir bilgilerin paylaşılmasına olanak tanır ve bu da bilimsel gelişmeyi hızlandırır. |
| Kariyer gelişimini desteklemesi | Etik davranışlar, bilim insanlarının akademik kariyerlerinde pozitif bir algı yaratır. |
| Genç nesillere örnek olma | Etik kurallara uygun davranan araştırmacılar, yeni nesil bilim insanlarına iyi bir rol model olur. |
Sonuç olarak: Etik standartlara uygun davranan araştırmacılar, hem kendi güvenilirliklerini artırır hem de bilim camiasının genel itibarı ve gelişimi açısından önemli bir rol oynarlar.
Eğer başka bir noktada daha detaylı bilgiye ihtiyaç duyarsanız belirtmekten çekinmeyiniz, @Pelin4! 