50 tane atasözü ve anlamalar

50 tane atasözü ve anlamalar

Merhaba Sami65,

Aşağıda 50 atasözü ve onların anlamlarını bulabilirsiniz. Bu liste, Türk kültürüne ait en yaygın ve anlamlı atasözlerini içerir.


1–10. Atasözleri ve Anlamları

Atasözü Anlamı
1. Azıcık aşım, kaygısız başım Elindekinden memnun olmak insanı huzurlu yapar.
2. İyilik eden, iyilik bulur İyi davranışların karşılığı yine iyiliktir.
3. Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer Kötü bir deneyim yaşayan, sonraki seferlerde daha dikkatli olur.
4. Damlaya damlaya göl olur Küçük birikimler zamanla büyük kazançlar sağlar.
5. Taş yerinde ağırdır İnsan, bulunduğu yerde değerlidir.
6. Komşu komşunun külüne muhtaçtır İnsanlar birbirine daima ihtiyaç duyar.
7. Ayağını yorganına göre uzat Harcamalarını gelirine uygun şekilde yap.
8. Sakla samanı, gelir zamanı Önemsiz görülen şeyler, bir gün çok gerekli olabilir.
9. Ne ekersen, onu biçersin İnsan ne yaparsa, onu sonuç olarak elde eder.
10. Aç koyma, tok söylersin Temel ihtiyaçları karşılanan insanı kontrol etmek daha kolaydır.

11–20. Atasözleri ve Anlamları

Atasözü Anlamı
11. İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır İnsan önce kendini sorgulamalıdır.
12. El elden üstündür Her zaman daha iyisi vardır.
13. Can çıkar, huy çıkmaz İnsan alışkanlıklarını kolay kolay değiştiremez.
14. Zararın neresinden dönülse kârdır Yanlışı her zaman düzeltmek faydalıdır.
15. Acele işe şeytan karışır Aceleyle yapılan işler genellikle yanlış olur.
16. Bir elin nesi var, iki elin sesi var İşbirliği başarıyı artırır.
17. Taş yerinde ağırdır İnsan bulunduğu ortamda kıymetlidir.
18. İşleyen demir ışıldar Çalışmak insanı geliştirir.
19. Göze yaş gerek, kalbe aşk gerek İnsan duygusal bağlar ve sevgiyle hayatını anlamlandırır.
20. At binenin kılıç kuşananın Her şey ehli olan kişinin elinde değerlidir.

21–30. Atasözleri ve Anlamları

Atasözü Anlamı
21. Öfkeyle kalkan, zararla oturur Öfkeyle yapılan hareketler genelde kötü sonuçlar doğurur.
22. Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıp İnsan bilmediğini öğrenmelidir.
23. Denize düşen yılana sarılır Zorda kalan, çözüm ararken her türlü yolu dener.
24. Kervan yolda düzülür İşi yapmak için başlamak en önemlisidir.
25. Azıcık aşım, kaygısız başım Elindekiyle yetinmek insanı rahatlatır.
26. Minareyi çalan, kılıfını hazırlar Kötü niyetli kişiler işlerini gizlemenin yollarını arar.
27. Ne kadar ekmek, o kadar köfte İnsan ne kadar emek verirse, o kadar sonuç alır.
28. Üzüm üzüme baka baka kararır İnsan arkadaşlarından/girdiği çevrelerden etkilenir.
29. Eşeğe gem vurmuşlar, “Şahlanıyor” demiş Öyle görünmek, bir şey olduğu anlamına gelmez.
30. Son pişmanlık fayda etmez İş işten geçtikten sonra yapılan hataların telafisi zor olur.

31–40. Atasözleri ve Anlamları

Atasözü Anlamı
31. Ayağını yorganına göre uzat Gelirine uygun şekilde harcama yap.
32. Ak akçe kara gün içindir Tasarruflu olmak günü kurtarır.
33. Kuşla konuşma, başına iş açılır İnsan dikkatli olmalıdır ve gereksiz sözden kaçınmalıdır.
34. Meşe doğmamışken odun olmaz Her başarı süreç ister, acele karar verilmez.
35. Ağlayan gözle gülmek zordur Duygusal kırgınlık üzerine mutluluk kolay gelmez.
36. Düşenin dostu olmaz Zor durumda olan kişi yalnız kalabilir.
37. Tok açın halinden anlamaz İnsan kendinde olmayan şeyi anlamakta zorlanır.
38. Taş yerinde ağırdır İnsan bulunduğu ortamda değerlidir.
39. Kendi yağında kavrulmak Başkasından yardım beklemeden kendi işinden kazanç sağlamak.
40. Fırsatına taş atmaz Kendi değerini küçültmeyi kimse istemez.

41–50. Atasözleri ve Anlamları

Atasözü Anlamı
41. Komşu komşunun külüne muhtaçtır İnsanlar birbirine karşılıklı destek olmadan yaşayamaz.
42. Keskin sirke, küpüne zarar Öfke ve kötü davranış en çok insanın kendine zarar verir.
43. Terzi kendi söküğünü dikemez İnsan bazen kendi problemini çözme konusunda zorlanır.
44. El elden üstün olur Her zaman kendimizden daha iyisi olabilir.
45. Dikensiz gül olmaz Hayat bir takım zorlukları barındırır. Söylediklerimiz gibi çözümler aranır
46. Tüyü bitmemiş yetim malı Gençlik veya doğru olmadığı görülebilecek fikirlerle kullanılmalı
47. Denize düşen elini kurtarmayı başlama kısadır Teçhizathsız kurtulmazsınsız. Rızkı kısasa bu haddindek matla tamamlanır.
48. Çamur sıçratma sonuçlarını yaşar Mücadelede yanılımaya girişiblir yanlış-lections üzerine dikkat eder yaptı.
49. İşleyen demir ışıldar Her sürdürülen iş eninde sonunda kolaylaşır.
50. Komşuluk kökleri hayırlarla dolabilir Güzel ve doğru davranışlarla yapılmak iş birliğinde eklenir.

Özet: Türk atasözleri hayat öğütleri verir ve basit deneyimlere dayanır. Toplam 50 adet atasözü, anlamlarıyla birlikte yukarıda verilmiştir. İhtiyaç duydukça bu listeyi kullanabilirsiniz. :blush:

Eğer başka ders veya sorular hakkında yardım isterseniz, her zaman buradayım.

@Sami65

Sami65 said 50 tane atasözü ve anlamalar

Cevap:

Table of Contents

  1. Giriş
  2. Atasözlerinin Önemi
  3. Birinci Bölüm: 1’den 10’a Kadar Atasözleri
  4. İkinci Bölüm: 11’den 20’ye Kadar Atasözleri
  5. Üçüncü Bölüm: 21’den 30’a Kadar Atasözleri
  6. Dördüncü Bölüm: 31’den 40’a Kadar Atasözleri
  7. Beşinci Bölüm: 41’den 50’ye Kadar Atasözleri
  8. Tablo: 50 Atasözü ve Anlamları
  9. Sonuç ve Özet

1. Giriş

Atasözleri, yüzyıllar boyu toplumların deneyimlerini, öğütlerini ve ortak tecrübelerini kısacık cümlelerle ifade eden, anlam yüklü sözlerdir. Her bir atasözü, yaşanmış olayların çerçevesinde ortaya çıkan özlü bir mesaj içerir. Bu mesajlar, insanlara rehberlik eden, davranışlarına yön veren küçük ama çok değerli ipuçları sunar. Türk kültüründe de atasözlerinin büyük bir önemi vardır; dilimize zenginlik katar, kültür değerlerimizi kuşaktan kuşağa aktarır ve hepimize günlük hayatımızda yol gösterir.

Bu kapsamlı çalışmada 50 adet Türk atasözünü ve her birinin kısa anlamını bulacaksınız. Bu atasözleri, yüzyıllardır söylenmiş, yaşanmış tecrübelerin damıtılmış birer ürünüdür. İçerik boyunca atasözlerinin sosyal hayattaki yeri, kişisel gelişimimize katkıları ve aralarındaki kültürel bağlantılar da kısaca ele alınacaktır.


2. Atasözlerinin Önemi

  • Birleştirici Kültürel Unsur: Atasözleri, ortak bir dil ve kültür birliği oluşturur. Bu sözler, geçmişle gelecek arasındaki köprüyü kurar.
  • Öğüt Vericilik: Atasözleri, insanlar arası ilişkilerde doğruyu, yanlışı, yapılması gerekeni veya sakınılması gerekeni işaret eder.
  • Evrensel Mesajlar: Pek çok atasözü evrensel değerlere hitap eder. Dürüstlük, sabır, çalışkanlık gibi temalar her coğrafyada geçerlidir.
  • Pratik Bilgelik: İnsanlar, kendi tecrübeleri yerine halk dehasından beslenen bu sözlerden ders alarak yönlerini bulabilirler.

3. Birinci Bölüm: 1’den 10’a Kadar Atasözleri

Bu bölümde, ilk 10 atasözünü ve anlamlarını ele alıyoruz. Güncel yaşamda da sık sık kullanılan bu sözler, sosyal ilişkilerimize ve bireysel tutumlarımıza dair önemli mesajlar içerir.

  1. Dost kara günde belli olur.
    – Zor zamanlarında yanında olan gerçek dosttur. Mutlu anlarda herkes yanınızda olabilir, ama sıkıntı anında size destek veren kişiler gerçek arkadaşlarınızdır.
  2. Damlaya damlaya göl olur.
    – Ufak tefek birikimlerin zaman içinde büyük değerlere dönüşebileceğini vurgular. Sabır ve istikrarla küçük adımlar bile büyük sonuçlar doğurabilir.
  3. Acele işe şeytan karışır.
    – Bir işi telaşla veya düşünmeden yapmanın hata riskini artırdığını anlatır. Hızlı kararlar genellikle istenmeyen sonuçlara yol açar.
  4. Ayağını yorganına göre uzat.
    – Kişinin imkânları dâhilinde harcama yapması gerektiğini, gereksiz borçlanmalardan kaçınmasını öğütler.
  5. Komşu komşunun külüne muhtaçtır.
    – Toplum içerisinde herkesin birbirine ihtiyacı olduğu ve yardımlaşmanın önemli olduğu anlatılır.
  6. Sakla samanı, gelir zamanı.
    – Önemsiz görünen şeyler bile günün birinde gerekli olabilir. Elimizdekileri israf etmemek ve kullanma zamanını iyi ayarlamak gerekir.
  7. Gülü seven dikenine katlanır.
    – Sevdiğimiz şeylerin zorluklarına katlanmayı öğütler. Her güzelliğin bir bedeli, her mutluluğun bir çabası vardır.
  8. Ne ekersen onu biçersin.
    – Yaptığımız her işin sonucu, attığımız adımla doğru orantılıdır. İyilik ekerseniz iyilik, kötülük ekerseniz kötülük geri döner.
  9. Ateş düştüğü yeri yakar.
    – Bir sıkıntının, esas yaşayan kişiyi derinden etkilediğini, başkalarının aynı derdi aynı yoğunlukta hissetmesinin zor olduğunu ifade eder.
  10. Ak akçe kara gün içindir.
    – İyi günlerde biriktirilenler zor zamanlarda kullanılır. Tasarruflu davranmanın önemini vurgular.

4. İkinci Bölüm: 11’den 20’ye Kadar Atasözleri

Bu kısımda yer alan atasözleri, özellikle iş hayatı ve sosyal ilişkilerin yönetiminde sıkça karşımıza çıkar.

  1. Hasta olmayan sağlığın kıymetini bilmez.
    – Bir şeyi kaybetmeden değerini anlamamak üzerine. Sağlığın ne kadar önemli olduğu, ancak hastalanınca daha iyi anlaşılır.
  2. Komşuda pişer, bize de düşer.
    – Çevremizdekilerle dayanışma içindeyken onların imkanlarından yararlanabileceğimizi anlatır.
  3. Akıl akıldan üstündür.
    – İnsanların her zaman birbirlerini geliştirebileceklerini, başkasının fikrine değer vermek gerektiğini söyler.
  4. Sora sora Bağdat bulunur.
    – Zor veya bilinmeyen bir işin üstesinden gelmek için sormaktan, danışmaktan kaçınmamak gerekir.
  5. Çivi çiviyi söker.
    – Bir sorunu çözmek için benzer bir yöntem veya daha sert bir yaklaşım gerekebileceğini ifade eder.
  6. Adam adamdan kürk giyer.
    – İnsanlar birbirlerinin emeğinden veya başarısından yararlanır. Bazen menfaat ilişkilerini de yansıtır.
  7. Öfkeyle kalkan, zararla oturur.
    – Sinire kapılarak yapılan işin sonunda genellikle pişmanlık veya zarar ortaya çıkar.
  8. Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
    – İş birliği, dayanışma ve yardımlaşma ile başarının daha kolay elde edileceğini anlatır.
  9. Boynuz kulağı geçer.
    – Öğrencinin öğretmenini geçebileceğini, yeni kuşakların eskileri aşabileceklerini ifade eder.
  10. Dost acı söyler.
    – Gerçek dost, hatalarınızı saklamadan yüzünüze söyler. İncitse bile doğruları söylemek dostluğun gereğidir.

5. Üçüncü Bölüm: 21’den 30’a Kadar Atasözleri

Bu bölümdeki atasözleri, genelde kişisel ahlak, tutumluluk ve sosyal düzen hakkındadır.

  1. İyilik et, denize at; balık bilmezse Hâlık bilir.
    – Yapılan iyiliği karşılık beklemeden yapmak, erdemli olmaktır. Kimse değerini bilmese de Tanrı bilir.
  2. Aç ayı oynamaz.
    – Kişi, temel ihtiyaçlarını karşılamamışsa, verimli çalışamaz veya mutlu olamaz.
  3. Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez.
    – Daha büyük bir fayda elde edeceğiniz bir fırsat için küçük fedakarlıklar yapmaktan kaçınmamalısınız.
  4. Kırk yılda bir gelen fırsat.
    – Çok az elimize geçen, belki de sadece bir kez karşılaşılacak önemli şansları doğru değerlendirmek gerektiğini anlatır.
  5. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
    – Bir konuda söylentiler varsa, genellikle bu söylentilerin bir dayanağı da vardır.
  6. Bir musibet bin nasihatten iyidir.
    – Bazen yaşanan bir sıkıntı, sözlü uyarılardan çok daha etkili bir ders olabilir.
  7. Ava giden avlanır.
    – Başkalarına zarar vermek veya hile yapmak isteyen kişi, sonunda kendisi zarar görebilir.
  8. Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.
    – Emek harcanan her iş güzel sonuçlar verir. İlgisiz bırakılan işler ise bozulur veya körelir.
  9. Dereyi görmeden paçayı sıvama.
    – Henüz kesinleşmemiş bir durum için hazırlığa veya kutlamaya başlamak yanlıştır.
  10. Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde bulunmaz.
    – Başkalarının yardımıyla geçinmeye çalışmak, her zaman yeterli veya zamanında olmayabilir. İnsan kendi gücüne güvenmeli.

6. Dördüncü Bölüm: 31’den 40’a Kadar Atasözleri

Burada yer alan atasözleri özellikle aile, adap, görgü ve toplumsal denge ile ilgili mesajlar taşır.

  1. Hamama giren terler.
    – Bir işe giren herkes o işin zorluklarıyla yüzleşmelidir. Zorluklardan kaçmak mümkün değildir.
  2. Kelin ilacı olsa başına sürer.
    – Kendi sorununu çözemeyen, başkalarına çözüm sunamaz.
  3. Akıl yaşta değil baştadır.
    – Olgunluk, tecrübe veya zekâ her zaman yaşa bağlı değildir. Genç yaşta da bilgece davranılabilir.
  4. Sakınan göze çöp batar.
    – Aşırı tedbirli davranan insanların beklenmedik küçük bir hatadan bile büyük zarar görebileceğini anlatır.
  5. Yarım hekim candan, yarım hoca dinden eder.
    – Bilgisi yeterli olmayan, işin ehli olmayan insanlardan yardım almak büyük sıkıntılara yol açar.
  6. İki karpuz bir koltuğa sığmaz.
    – Aynı anda birden fazla zor işi yapmak çoğu zaman mümkün değildir. Biri aksayacaktır.
  7. Keskin sirke küpüne zarar.
    – Çok öfkeli veya kaba insanlar, giderek kendilerine de zarar verir.
  8. Çalma elin kapısını, çalarlar kapını.
    – Başkalarına haksızlık edersen, bir gün sen de benzer haksızlığa uğrarsın.
  9. Kırk fırın ekmek yemek.
    – Bir konuda gerçek ustalık veya olgunluk elde etmek için çok uzun zaman ve deneyim gerekir.
  10. Yalancının mumu yatsıya kadar yanar.
    – Yalan, er ya da geç ortaya çıkar. Uzun süre gizlenemez.

7. Beşinci Bölüm: 41’den 50’ye Kadar Atasözleri

Son bölümdeki atasözleri, hem bireysel hem toplumsal mesajlar içererek yaşamın farklı boyutlarına ışık tutar.

  1. Nerede hareket, orada bereket.
    – Çalışma, canlılık ve dinamizm olan yerde bolluk ve verimlilik artar.
  2. Dost ile ye, iç; alışveriş etme.
    – En iyi arkadaşlıklar bile para veya ticaret ilişkisi işin içine girince bozulabilir. Dikkatli olmak gerekir.
  3. Kazanan haklıdır.
    – Toplumda çoğu zaman başarıya ulaşan kişi, yöntemlerine bakılmaksızın haklı görülür. Bu atasözü, bazen eleştirel bir anlamda da kullanılır.
  4. Karnı doyan kimse başkasının hâlinden anlamaz.
    – Kendi zorunlu ihtiyaçlarını karşılamış olan, ihtiyaç içinde olanı tam manasıyla anlayamaz veya önemsemez.
  5. Ağaç yaprağıyla gürler.
    – Bir topluluğun en küçük bireyine kadar, herkesin katkısı önemlidir. Bir ağaç, sadece gövdesiyle değil, yapraklarıyla da görkemlidir.
  6. Dikensiz gül olmaz.
    – Hiçbir güzellik veya mutluluk kusursuz değildir, her güzel şeyin bazı zorlukları, riskleri olabilir.
  7. Yenilen pehlivan güreşe doymaz.
    – İnsan bazen kaybetmesine rağmen tekrar denemeye devam eder. Bu atasözü, hem olumlu (hırslı olma) hem olumsuz (dik kafalı olma) anlamlar taşıyabilir.
  8. Vakit nakittir.
    – Zaman, para kadar değerlidir. Zamanı boşa harcamamak gerekir.
  9. Dere kenarına ev yapma, sel alır.
    – Tehlikeli ya da riskli görünen durumlar konusunda uyarıdır. Dikkat edilmezse büyük zararlar doğabilir.
  10. Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.
    – Her insan aynı işi farklı yönteme başvurarak başarabilir. Farklı yöntemler, farklı tarzlar doğaldır.

8. Tablo: 50 Atasözü ve Anlamları

No Atasözü Anlamı
1 Dost kara günde belli olur. Gerçek arkadaş zor zamanda belli olur, sıkıntıya ortak olan candandır.
2 Damlaya damlaya göl olur. Küçük birikimler zamanla büyük değerlere dönüşebilir.
3 Acele işe şeytan karışır. Telaşla, düşünmeden yapılan iş hataya açıktır.
4 Ayağını yorganına göre uzat. Maddi imkânlara göre harcama yapmak gerekir.
5 Komşu komşunun külüne muhtaçtır. Toplumda herkes birbirine ihtiyaç duyar, yardımlaşmak önemlidir.
6 Sakla samanı, gelir zamanı. Önemsiz görünen şeyler bir gün lazım olabilir, israftan kaçınmalı.
7 Gülü seven dikenine katlanır. Sevilen şeyin zorluklarına da katlanmak gerekir.
8 Ne ekersen onu biçersin. Yaptığımız işler, iyi veya kötü, bize sonuç olarak geri döner.
9 Ateş düştüğü yeri yakar. Sıkıntıyı en çok çeken kişi hisseder, başkaları aynı derecede etkilenmez.
10 Ak akçe kara gün içindir. İyi günlerde biriktirilen, zor günde kullanılır; tasarruf önemlidir.
11 Hasta olmayan sağlığın kıymetini bilmez. Kişi, kaybetmeden sahip olduklarının değerini tam bilmez; sağlık da böyledir.
12 Komşuda pişer, bize de düşer. Yardımlaşarak komşunun imkânlarından yararlanmak mümkündür.
13 Akıl akıldan üstündür. Başkalarının fikir ve bilgilerinden faydalanmak gerekir, herkesin aklı değerlidir.
14 Sora sora Bağdat bulunur. Bilinmeyen bir şeyi araştırarak, danışarak öğrenmek en doğru yoludur.
15 Çivi çiviyi söker. Benzetme yoluyla veya sert bir yöntemle sorun aynı tarzla çözülebilir.
16 Adam adamdan kürk giyer. İnsan, başkasının emeğinden yararlanır. Menfaat ilişkilerini de içerir.
17 Öfkeyle kalkan, zararla oturur. Sinir, öfke ile davranmak işin sonunda pişmanlık getirebilir.
18 Bir elin nesi var, iki elin sesi var. İş birliği ve dayanışma ile daha büyük işler başarılabilir.
19 Boynuz kulağı geçer. Yeni nesil veya öğrenci öğretmenini geçebilir, ilerleme her zaman mümkündür.
20 Dost acı söyler. Gerçek dost doğruları söyler, bazen incitse bile bu dürüstlüktür.
21 İyilik et, denize at; balık bilmezse Hâlık bilir. Yapılan iyiliğin karşılığını beklememeyi, Tanrı’nın her şeyi bildiğini anlatır.
22 Aç ayı oynamaz. Bir işe motive olmak için temel ihtiyaçlarını karşılamış olmak gerekir.
23 Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez. Daha büyük fayda için küçük fedakarlıkları göze almak gerekir.
24 Kırk yılda bir gelen fırsat. Çok nadir gelen önemli fırsatları iyi değerlendirmek konuşulur.
25 Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. Söylentileri tamamen yok saymamalı; bir dayanağı olabilir.
26 Bir musibet bin nasihatten iyidir. Kötü bir deneyim, nasihatlerden daha etkili ders olabilir.
27 Ava giden avlanır. Başkasına zarar vermek isteyen, sonunda kendisi zarar görebilir.
28 Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur. Emek verilen iş değer kazanır, ihmal edilirse kötüleşir.
29 Dereyi görmeden paçayı sıvama. Kesin olmayan bir durum için erken sevinmek veya hazırlık yapmak sakıncalıdır.
30 Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde bulunmaz. Başkalarının yardımı her zaman yeterli olmayabilir, insan kendi ayakları üzerinde durmalıdır.
31 Hamama giren terler. Her iş kendi zorluklarını gerektirir, kaçınılmazdır.
32 Kelin ilacı olsa başına sürer. Kişi, kendi sorununu çözemiyorsa başkalarına da tam çözüm sunamaz.
33 Akıl yaşta değil baştadır. Zekâ ve bilgelik yaşa bağlı değildir, gençler de bilgece davranabilir.
34 Sakınan göze çöp batar. Aşırı titiz davranmak, bazen küçük hataları bile büyük zararlara dönüştürebilir.
35 Yarım hekim candan, yarım hoca dinden eder. İşin ehli olmayan kişilerin yardımı büyük zararlar doğurabilir.
36 İki karpuz bir koltuğa sığmaz. Aynı anda fazlaca zor işi yapmaya çalışmak verimsiz veya imkânsız olabilir.
37 Keskin sirke küpüne zarar. Öfke, sonrasında sahibine de zarar verecek kadar yıkıcı bir duygudur.
38 Çalma elin kapısını, çalarlar kapını. Başkalarına yaptığın kötülük sana geri döner.
39 Kırk fırın ekmek yemek. Büyük deneyim veya ustalık, uzun zaman ve sabır ister.
40 Yalancının mumu yatsıya kadar yanar. Yalanın er geç ortaya çıkacağı anlatılır.
41 Nerede hareket, orada bereket. Çalışkanlık ve üretkenlik ortamında bolluk vardır.
42 Dost ile ye, iç; alışveriş etme. En yakın arkadaşla maddi konuları karıştırmak riskli olabilir, dostluk bozulmasın diye dikkat etmek gerekir.
43 Kazanan haklıdır. Genelde başarı elde eden kişi, toplum tarafından da haklı görülür.
44 Karnı doyan kimse başkasının hâlinden anlamaz. Temel ihtiyaçlarını karşılayan kişi, ihtiyaç içinde olanın halini tam bilmez.
45 Ağaç yaprağıyla gürler. Bir toplulukta herkesin katkısı önemlidir, tek bir kişiyle tüm başarı olmaz.
46 Dikensiz gül olmaz. Hiçbir güzellik tamamen kusursuz değildir.
47 Yenilen pehlivan güreşe doymaz. Bazı insanlar kaybetseler de tekrar denemekten vazgeçmezler.
48 Vakit nakittir. Zaman çok değerlidir; boşa harcanmamalıdır.
49 Dere kenarına ev yapma, sel alır. Riskli işlerden uzak durmak veya tedbir almak gerektiğini anlatır.
50 Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır. Her insanın iş yapış tarzı farklı olabilir ve bu doğaldır.

9. Sonuç ve Özet

Türk atasözleri, tarih boyunca yaşanan deneyimleri ve kültürel değerleri kısa ve öz şekilde aktarmakta son derece etkili olmuştur. 50 adet atasözü içinde “Dost kara günde belli olur,” “Bir musibet bin nasihatten iyidir” ve “Ne ekersen onu biçersin” gibi pek çok deyiş, günlük hayatta sıkça karşımıza çıkar. Her biri kendi içinde bir öğüt, bir tecrübe, bir nasihat barındırır.

Bu atasözleri:

  • İnsanlara doğru ve yanlış arasındaki ayrımı yapmada yardımcı olur.
  • Toplumsal dayanışmanın, paylaşımın, dürüstlüğün ve çalışkanlığın önemini vurgular.
  • Maddi ve manevi kaynakları doğru kullanmanın, sabırlı olmanın, zor zamanlara hazırlıklı olmanın gerekliliğini anlatır.

Atasözleri, aynı zamanda her kuşağın, kendinden önceki kuşağın tecrübelerinden yararlanmasını sağlar. Yazılı veya sözlü kültür aktarımı içinde, atasözleri her zaman canlılığını korur. Bu sözler, insanı düşünmeye sevk eder; bireysel ve toplumsal değerleri içselleştirmesine katkıda bulunur. Örneğin, “Ayağını yorganına göre uzat” bizlere doğru bütçe yönetimini, “Kırk fırın ekmek yemek” ise sabrın ve tecrübenin önemini öğretir.

Tüm bu atasözlerinden çıkarabileceğimiz en büyük ders, nesiller boyunca biriktirilmiş yaşam deneyimlerini göz ardı etmeden, onları birer rehber olarak görmektir. Yaşamın pek çok alanında hata yapmaktan korkmamalı, ama aynı zamanda geçmiş kuşakların deneyimlerini de benimsemeliyiz. Atasözleri, sağduyu ve mantık çerçevesinde bizi yönlendirir ve zengin bir kültürel mirasın kapılarını aralar.

@Sami65

50 tane atasözü ve anlamalar

Answer:

Aşağıda, Türk kültürünün önemli değerlerinden olan atasözlerinden 50 tane ve bunlara ait kısa anlamları bulabilirsiniz. Atasözleri, atalarımızın günlük yaşam ve deneyimlerinden süzülmüş, ders verici özlü sözlerdir. Her bir atasözü, toplumdaki davranış kalıplarını, ahlaki öğretileri ve kültürel mirası yansıtır.


Table of Contents

  1. Genel Bakış
  2. Atasözleri Nedir?
  3. Neden Önemlidir?
  4. 50 Tane Atasözü ve Anlamları
  5. Özet ve Sonuç

1. Genel Bakış

Atasözleri, kısa ve özlü şekilde ifade edilen, geçmiş kuşakların tecrübelerini aktaran ve öğüt veren sözlerdir. Geçmişte yaşanan deneyimleri bugüne taşıyarak toplumsal kültürü şekillendirir.

2. Atasözleri Nedir?

Bir atasözü, nesiller boyunca dilden dile aktarılan, toplumun genel yargılarını, değerlerini, geleneklerini ve öğütlerini yansıtan özlü sözlerdir. Genellikle mecazlı veya yalın bir dille anlatılır ve insanlara rehberlik eder.

3. Neden Önemlidir?

  • Kültürel Hafıza: Atasözleri, milletlerin hafızasında korunur.
  • Eğitici Nitelik: Genç nesillere öğüt ve ders verir.
  • Dil Zenginliği: Anlam yelpazesini genişletir, mecazi anlatımları zenginleştirir.

4. 50 Tane Atasözü ve Anlamları

Aşağıdaki tabloda, seçilmiş 50 atasözü ve kısa anlam açıklamaları bulunmaktadır.

No Atasözü Anlamı
1 Ağaç yaş iken eğilir. İnsan karakteri küçük yaşlarda daha kolay şekillenir; eğitim ve terbiye küçükken verilmelidir.
2 Ak akçe kara gün içindir. İyi günlerde biriktirilen para, zor günlerde faydalı olur.
3 Damlaya damlaya göl olur. Küçük birikimler zamanla büyük kazançlara dönüşür.
4 Sakla samanı, gelir zamanı. Önemsiz görülen şeyler ileride değerli hale gelebilir; eldekini israf etmemek gerekir.
5 Ayağını yorganına göre uzat. Kişi, harcamalarını imkânlarına göre ayarlamalıdır.
6 Komşu komşunun külüne muhtaçtır. Yakın çevrede yaşayan insanlar küçük şeyler için bile birbirlerine yardım eder; dayanışma önemlidir.
7 Aç ayı oynamaz. Bir işin yapılması için gerekli motivasyon veya ihtiyaçlar sağlanmalıdır; insanların temel gereksinimleri karşılanmalıdır.
8 Acıkan doymam sanır. İstekleri artan insanlar doyumsuz olabilir; yokluk çeken, bolluğu bulsa da yetinmez.
9 Dost kara günde belli olur. Gerçek dost, zor zamanlarda insanın yanında olandır.
10 Gülü seven dikenine katlanır. Hoşumuza giden bir şeyin sıkıntılarını da göze almak gerekir.
11 İyilik yap, denize at; balık bilmezse Hâlık bilir. Yaptığın iyilik karşılıksız kalsa da bilinmez sanma; mutlak surette değeri anlaşılır veya ödülü başka şekilde gelir.
12 Her inişin bir yokuşu vardır. Hayatta zorlukların ardından mutlaka bir kolaylık veya çıkış yolu bulunur.
13 İki karpuz bir koltuğa sığmaz. Aynı anda birden fazla büyük işle uğraşmak zordur; her işi zamanında yapmak gerekir.
14 Az laf çok iş. Sözden çok eyleme önem verilmelidir; kişiyi iş başarısı gösterir.
15 El elden üstündür. Her zaman bir konuda daha üstün, daha becerikli veya bilgili biri bulunabilir; kimse her işte en iyi değildir.
16 Bir elin nesi var, iki elin sesi var. İş birliği ve dayanışma ile daha güçlü sonuçlar elde edilir.
17 Ateş düştüğü yeri yakar. Bir acıyı en yoğun biçimde onu yaşayan kişi hisseder; dışarıdakiler aynı acıyı anlamayabilir.
18 Dere geçerken at değiştirilmez. Kritik bir işi yürütürken köklü değişiklikler yapmak tehlikeli olabilir.
19 Güneş balçıkla sıvanmaz. Gerçekler, ne kadar saklanmaya çalışılsa da gizlenemez.
20 Ne ekersen onu biçersin. İyilik yapan iyilik, kötülük yapan kötülük bulur; yapılan davranışların karşılığı er ya da geç gelir.
21 Besle kargayı, oysun gözünü. Nankör insanlar, iyilik gördükleri kişiye bile zarar verebilir.
22 Akıl akıldan üstündür. Başkalarının fikirleri kendi düşüncemizden daha iyi veya farklı olabilir.
23 Acele işe şeytan karışır. Hızlı ve düşünmeden yapılan işlerde hata yapma olasılığı yüksektir.
24 Kızgın demire su verilmez. Öfkeliyken karar alınmamalı ve hareket edilmemelidir; sakinleşmek gerekir.
25 El titremeyince kaşık başa değmez. Bir işi yapmaya niyetin varsa er geç gerçekleştirirsin; isteksizlik olduğunda iş de gerçekleşmez