Cevap:
Bu soruda verilen parçanın anlamına uygun bir şekilde, boşluklara getirilecek kelimelerin bağlamı dikkate alınarak doğru seçeneği bulmamız gerekmektedir.
Parça Analizi ve Boşlukların Doğru Kelimelerle Doldurulması:
-
İlk boşluk:
Parçada anlatılmak istenen, nitelikli bir okur için bir eserin yalnızca bir defada tüketilecek "---- bir nesne olmadığı"dır. Bu bağlamda, eserin “kalıcı” bir değeri olduğu vurgulanmak istenmektedir. Dolayısıyla, uygun kelime "kalıcı"dır. -
İkinci boşluk:
İkinci boşluğa gelecek ifade, yazarın hayatı ile eser arasında “---- bağların kurulması” gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bağın geçici değil, sürekli ve sağlam olması gerektiği belirtilmektedir. Bu yüzden uygun kelime “kopmaz” olacaktır. -
Üçüncü boşluk:
Üçüncü boşlukta, nitelikli bir okurun hem yazar hem de eseri daha iyi “---- bakımından anlaması” gerektiği vurgulanmaktadır. Burada derinlemesine bir analiz yapmayı ifade eden bir kelime kullanılmalıdır. Dolayısıyla uygun kelime “çözümlemek” olacaktır.
Doğru Seçenek:
D) estetik - kopmaz - çözümlemek
| Boşluk | Doğru Kelime | Gerekçe |
|---|---|---|
| Birinci | Kalıcı | Yalnızca bir defada tüketilecek bir nesne değil |
| İkinci | Kopmaz | Eser ile yazar arasında sağlam bağlar kurulması |
| Üçüncü | Çözümlemek | Yazar ve eserinin daha iyi anlaşılabilmesi |
Sonuç:
Sorunun doğru cevabı D şıkkıdır: estetik - kopmaz - çözümlemek.
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) olumsuz – kalıcı – araştırmak
B) değersiz – güçlü – kavrayabilmek
C) önemsiz – sürekli – incelemek
D) estetik – kopmaz – çözümlemek
E) yararsız – unutulmaz – değerlendirmek
Table of Contents
- Sorunun İncelenmesi
- Seçeneklerin Değerlendirilmesi
- Anlam Bütünlüğü ve Mantıksal Uyum
- Doğru Cevabın Gerekçeli Analizi
- Özet Tablo
- Sonuç ve Kısa Özet
1. Sorunun İncelenmesi
Sorumuzda, bir metnin içine üç farklı boşluk bırakılmıştır. Metin özetle şunu vurgulamaktadır:
• Roman yazarının hayatına dair detayları bilmek, kurmaca bir metni anlamayı kolaylaştırır.
• Nitelikli okur için bir metin, “bir defada okunup geçilecek, … bir nesne değildir.”
• Yazarın otobiyografik yansımalarını tanımak, okur ile eser arasında “gelip geçici olmayan, … bağlar” kurulmasını sağlar.
• Böylece hem yazar hem de eser “daha iyi … bakımından” anlaşılır hâle gelir.
Bu bağlamda, boş bırakılan yerlere en uygun sözcükleri belirlememiz isteniyor.
2. Seçeneklerin Değerlendirilmesi
-
A Seçeneği (olumsuz – kalıcı – araştırmak)
• İlk boşlukta “yalnızca okunup geçilerek bir defada tüketilecek, olumsuz bir nesne değildir” ifadesi, metnin anlam akışına uymaz. “Olumsuz” sözcüğü burada metnin anlatmak istediği “önemsiz/değersiz/yararsız” türü bir vurguya denk düşmüyor.
• İkinci boşlukta “kalıcı bağlar” ifadesi, “gelip geçici olmayan” sözünü desteklese de ilk boşlukla uyumsuzluk oluşur.
• Üçüncü boşlukta “araştırmak bakımından” ifadesi de cümledeki “hem yazarı hem de eserini daha iyi…” yapısına dilsel açıdan tam oturmayabilir. -
B Seçeneği (değersiz – güçlü – kavrayabilmek)
• İlk boşluktaki “değersiz bir nesne değildir” ifadesi, eserin kıymetli olduğuna vurgu yapması bakımından mantıklı durur.
• İkinci boşlukta “gelip geçici olmayan, güçlü bağlar” demek kısmen uygun olsa da “güçlü” ifadesi “kalıcı” veya “sürekli” kadar doğrudan “geçici olmama” anlamını yansıtmaz.
• Üçüncü boşluk “kavrayabilmek bakımından” oldukça doğal bir kullanım sunsa da ikinci boşluktaki “güçlü” sözcüğü tam istenen anlamı vermeyebilir. -
C Seçeneği (önemsiz – sürekli – incelemek)
• İlk boşluktaki “önemsiz bir nesne değildir” ifadesi, eserin sıradan/harcanıp geçilecek bir şey olmadığı gerçeğiyle uyum içinde.
• İkinci boşlukta “gelip geçici olmayan, sürekli bağlar” ifadesi, “geçici olmamanın” karşılığı olarak “kalıcı” veya “sürekli” sözcükleriyle uyumlu. Burada “sürekli” doğal bir eş karşıtlık yaratıyor.
• Son boşluk “daha iyi incelemek bakımından” ifadesi, metnin vurguladığı entelektüel çabayı (yazarı ve eseri derinlemesine ele almayı) iyi yansıtıyor. -
D Seçeneği (estetik – kopmaz – çözümlemek)
• İlk boşlukta “estetik bir nesne değildir” ifadesi, “bir defada hızla tüketilecek kadar değersiz değildir” anlamı yerine çok farklı (ve zıt) bir mesaj verir. Bu yüzden metnin dokusuna uymaz.
• İkinci boşluk “kopmaz bağlar” ifadesi “gelip geçici olmayana” yakın olsa da “oldukça abartılı” bir söylem olabilir ve ilk boşlukla uyumu sorguludur.
• Üçüncü boşlukta “çözümlemek” genel olarak metinsel ve yazınsal incelemeler için kullanılabilir olsa da ilk iki boşlukla bütünlüğü tam karşılamaz. -
E Seçeneği (yararsız – unutulmaz – değerlendirmek)
• İlk boşlukta “yararsız bir nesne değildir” denmesi, söylenmek istenen “kıymetli veya önemli” vurgusuna benziyor olsa da “önemsiz” veya “değersiz” kadar tutarlı bir ifade değildir.
• İkinci boşlukta “unutulmaz bağlar” “kalıcı özelliği” kısmen ima etse de “gelip geçici olmama” vurgusuna tam karşılık gelmeyebilir.
• Üçüncü boşlukta “değerlendirmek bakımından” metnin odaklandığı “derinlikli anlama” fikrini yetersiz yansıtabilir.
3. Anlam Bütünlüğü ve Mantıksal Uyum
Metnin temel mesajı, romanı bir “tüketim nesnesi” olarak görmemek ve yazarıyla birlikte eseri derinlemesine okumak gerektiğidir. İkinci cümlede, “gelip geçici olmayan” bağlar ile “kalıcılığın” veya “sürekliliğin” vurgulanması önemlidir. Üçüncü boşlukta ise okurun, hem yazarı hem de eseri daha iyi anlama, kavrama ya da inceleme açısından fayda göreceği belirtiliyor.
4. Doğru Cevabın Gerekçeli Analizi
C Seçeneği – “önemsiz – sürekli – incelemek”
- “Önemsiz bir nesne değildir” demek, yazarın hayatına dair bilgilerle birlikte romanın değerini daha da belirginleştirmektedir. Metni sıradan bir okuma nesnesi olarak görmemeyi vurgular.
- “Gelip geçici olmayan, sürekli bağlar” ifadesi “kalıcı” anlamına yakındır ve “gelip geçici” kavramının tam zıt ifadesi olarak tutarlı bir karşıtlık oluşturur.
- “Hem yazarı hem de eserini daha iyi incelemek bakımından gereklidir” cümlesi, derinlemesine anlama ve analiz yapmak isteyen nitelikli okur açısından gayet doğal bir anlatım sağlar.
Böylece üçüncü boşlukta “daha iyi incelemek” ibaresinin yer alması, okurun metinle kurduğu entelektüel ilişkiyi tanımlar ve metnin içerdiği “derinlemesine kavrama” fikriyle çelişmez.
5. Özet Tablo
| Seçenek | 1. Boşluk | 2. Boşluk | 3. Boşluk | Uygunluk Değerlendirmesi |
|---|---|---|---|---|
| A | olumsuz | kalıcı | araştırmak | 1. Boşluk “olumsuz” metin bütünlüğüne uymaz. |
| B | değersiz | güçlü | kavrayabilmek | 2. Boşluk “güçlü bağlar” tam “kalıcı” zıttını karşılamıyor. |
| C | önemsiz | sürekli | incelemek | Hepsi metindeki kavramsal bütünlüğe uygundur (doğru cevap). |
| D | estetik | kopmaz | çözümlemek | 1. Boşlukta “estetik” ifadesi ters bir anlam yaratıyor. |
| E | yararsız | unutulmaz | değerlendirmek | 2. Boşlukta “unutulmaz bağlar” “kalıcılık” yerine “hatırlanma” vurgusu. |
6. Sonuç ve Kısa Özet
Parçada romanın bir “tüketim nesnesi” olmadığını, aksine yazarı ve eseri daha derinden incelemeye imkân veren sürekli, uzun soluklu bir ilişki kurduğunu anlatan bir yaklaşım vardır. Bu sebeple:
• Birinci boşluk için “önemsiz” sözcüğü, metnin anlatmak istediği “değersiz değil” vurgusuna uygun düşer.
• İkinci boşluk “sürekli” sözcüğüyle kalıcılığı, yani gelip geçici olmamayı ifade eder.
• Üçüncü boşluk “incelemek” ifadesiyle okurun, eseri ve yazarı daha derinden ele alması gerektiğini anlamlı şekilde vurgular.
Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir: (önemsiz – sürekli – incelemek).